خبرگزاری آریا -رسانه‌های اسرائیلی فاش کردند که ارتش اسرائیل قصد دارد در جلسه روز دوشنبه کابینه کوچک (کابینت) طرح جدیدی برای تشدید محاصره نوار غزه ارائه کند، که شامل گسترش عملیات زمینی به مناطق بیشتر و تشدید محدودیت‌ها علیه این منطقه است. این طرح به درخواست مقامات سیاسی تهیه شده، اما هنوز برنامه‌ای برای اشغال کامل غزه به ارتش داده نشده و احتمال آن کم است.
یک منبع اسرائیلی وضعیت فعلی را بسیار بحرانی توصیف کرد و گفت مذاکرات درباره تبادل اسرای فلسطینی متوقف شده، ارتش دچار سردرگمی است و حماس تحت فشار قرار ندارد. همچنین دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، برای نخستین بار اعتراف کرد در غزه قحطی وجود دارد و کودکان آنجا گرسنه می‌میرند، موضوعی که نخست‌وزیر اسرائیل پیش‌تر انکار می‌کرد.
یک مقام اسرائیلی هم هشدار داده که گسترش عملیات نظامی ممکن است جان اسرای فلسطینی را به خطر بیندازد و اسرائیل در حال حاضر به روشن شدن اهداف نظامی خود در غزه نیاز دارد. عملیات زمینی فعلی موسوم به «عربات جدعون» که از 17 مه آغاز شده تاکنون نتایج مطلوبی نداشته است.
در حالی که ارتش روزهایی پیش اجازه داد مقدار محدودی کمک‌های هوایی به غزه فرستاده شود، نهادهای بین‌المللی این اقدامات را ناکافی می‌دانند و اعلام می‌کنند که این کمک‌ها بحران قحطی و وحشت‌زدگی مردم را پایان نمی‌دهد و محاصره همچنان ادامه دارد. از 2 مارس، گذرگاه‌های غزه به طور کامل بسته شده و اسرائیل با حمایت آمریکا، از آغاز جنگ در 7 اکتبر 2023، حمله‌ای تمام‌عیار با هدف نابودی فلسطینی‌ها در غزه را دنبال می‌کند که ده‌ها هزار کشته و زخمی، آوارگان فراوان و قحطی گسترده را به دنبال داشته است. علی‌رغم درخواست‌های بین‌المللی و حکمی از دادگاه بین‌المللی، این جنگ همچنان ادامه دارد و اسرائیل به سیاست خشونت و محاصره سخت‌گیرانه خود پایبند است.
تحلیل وضعیت کنونی نشان از موارد زیر دارده :
1. شدت گرفتن بحران انسانی در غزه:
محاصره شدید و گسترش عملیات زمینی اسرائیل در غزه، به ویژه در شرایطی که حداقل دسترسی به کمک‌های انسانی محدود و ناکافی است، بحران انسانی را به مرحله‌ای شدید و خطرناک رسانده است. اعتراف ترامپ به وجود قحطی در غزه نشان می‌دهد که وضعیت به شدت وخیم است و سیاست‌های اسرائیل بیش از هر زمان دیگری به آوارگی، مرگ کودکان و مردم غیرنظامی منجر شده است.
2. تردید و اختلاف در دولت و ارتش اسرائیل:
با وجود پیشنهاد طرح جدید برای تشدید محاصره و گسترش عملیات، برخی منابع ارتش اسرائیل نسبت به اشغال کامل غزه تردید دارند و از وضعیت نامناسب خود در میدان جنگ شکایت دارند. این امر نشان می‌دهد که بین نیاز سیاسی امنیتی و واقعیت‌های میدانی توازن برقرار نیست و جامعه نظامی اسرائیل با سردرگمی و تردید مواجه است.
3. تأثیر منفی تحولات بر روند مذاکرات اسرا:
وقتی مذاکرات درباره تبادل اسرا متوقف شده و حماس تحت فشار نیست، ادامه جنگ و محاصره لطمات بیشتری به اعتماد و فضای مذاکرات می‌زند. به نظر می‌رسد که هیچ یک از طرفین در کوتاه‌مدت به حصول توافق نزدیک نیستند و این موضوع بر وخامت اوضاع می‌افزاید.
4. استفاده سیاسی-نظامی از محاصره به عنوان سلاح جنگ:
ادامه محاصره و جلوگیری از ورود کمک‌های انسانی، سیاست هدفمند اسرائیل برای تضعیف مقاومت و افزایش فشار بر غیرنظامیان است که مطابق با تحلیلی از یک جنگ تمام‌عیار و البته بسیار بحرانی و غیرانسانی به شمار می‌آید. نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری این اقدامات را محکوم کرده و آن را استفاده از گرسنگی به عنوان سلاح جنگی می‌دانند.
5. عدم موفقیت عملیات نظامی و نیاز به تصمیم‌گیری‌های اساسی:
با توجه به شکست نسبی عملیات «عربات جدعون» و موضوعات مربوط به امنیت اسرای فلسطینی، اسرائیل در شرایط سخت و پیچیده‌ای قرار دارد که نیازمند تصمیم‌گیری‌های حساس و راهبردی است. این نقطه عطف می‌تواند منجر به تغییراتی در رویکرد نظامی یا دیپلماتیک شود یا بالعکس به تشدید بحران دامن بزند.
6. نقش و موضع آمریکا و جامعه بین‌المللی:
اعلام ترامپ درباره قحطی و حمایت‌های آمریکا از سیاست‌های اسرائیل، نشانه‌ای از تضاد در مواضع بین‌المللی است. در حالی که آمریکا از اقدامات اسرائیل حمایت می‌کند، برخی نهادهای بین‌المللی بحران را به عنوان یک فاجعه انسانی بی‌سابقه می‌بیند که نیازمند مداخلات فوری است.
از اینرو برآنیم که:
وضعیت نوار غزه به بحرانی عمیق انسانی و نظامی تبدیل شده که نه تنها روند جنگ و درگیری‌ها ادامه دارد، بلکه پیامدهای انسانی ناشی از محاصره و کمبود منابع حیاتی، مصیبت‌آمیزتر شده است. سیاست‌های اسرائیل در تشدید محاصره و حملات زمینی علی‌رغم فشارهای بین‌المللی، نشان‌دهنده تصمیمی جدی برای ادامه این خط است. در مقابل، اختلاف نظر داخلی در اسرائیل و عدم پیشرفت در مذاکرات، راه‌حل‌های فوری را دشوارتر می‌کند. این وضعیت، ریسک افزایش فاجعه انسانی و گسترش بحران امنیتی در خاورمیانه را بالا می‌برد و نیازمند توجه و تحولات جدی در رویکرد‌های سیاسی و انسانی است.