خبرگزاری آریا - اتحادیه اقتصادی و گمرکی اوراسیا که آغاز آن با عضویت سه کشور مهم باقی مانده از شوری سابق یعنی روسیه ، قزاقستان و بلاروس در سال 2013 تاسیس شده بود، در 2014 با پیوستن ارمنستان و 2015 هم قرقیزستان تبدیل به بازار مشترک 183 میلیون نفری با تولید ناخالص داخلی بیش از 2.4 تریلیون دلار گردید و با اهداف اصلی زیر شکل گرفت.
جابجای آسان و سریع کالا و خدمات
سیاست های یکسان در اقتصاد کلان ، حمل و نقل ، صنعت و کشاورزی ، انرژِی ، سرمایه گذاری ، تجارت خارجی
به گزارش خبرنگار ما در آذربایجانشرقی؛ در این یادداشت قصد معرفی اتحادیه اقتصادی و گمرکی اوراسیا را نداریم و به همین بسنده می کنیم و مختصری هم به جایگاه و ظرفیت های اقتصادی و جغرافیای سیاسی گرجستان می پردازیم .
گرجستان با دارابودن بیش از 350 کیلومتر مرز ساحلی غرب خود در دریای سیاه ، بیش از 700 کیلومتر مرز زمینی با روسیه در شمال خود و حدود 300 کیلومتر مرز زمینی با ارمنستان در جنوب، از همسایگی و در هم تنیدگی اقتصاد خود با 2 عضو اصلی اتحادیه اوراسیا برخوردار بوده و این کشور قفقازی ، شریک تجاری نهم قرقیزستان عضو دیگر اوراسیا در فاصله بیش از 3 هزار کیلومتری در آسیای میانه و فاصله کمتر از 300 کیلومتری با ایران قرار گرفته است.
بدون توجه به فراز و فرود های سخت و پیچیده بین روسیه و گرجستان طی سالهای پس از فروپاشی و تنش های مرزی این دو کشور باقی مانده از شوروی سابق واختلافات پیوسته قفقاز در چند صد ساله اخیر ، نمی توان به سادگی پذیرفت حضور و عضویت گرجستان در سازمان مشترک اقتصادی اوراسیا را که روسیه تاثیرگذار ترین و محوری ترین عضو آن می باشد.
انقلاب های رنگی غرب در کشورهای جدا شده از شوروی سابق و نقش آفرینی های سهم خواهانه و اپوزوسیونی غربی ها و برخی همسایگان منفعت طلب در این کشور زیبا و دارای تمدن و فرهنگ غنی گرجی هم عامل بی اعتمادی و مانعی دیگر برای پیوستن و عضویت گرجستان در اتحادیه اقتصادی و گمرکی اوراسیا می باشد و باید دید این عضویت چه تداخل و موانعی را در مسیر طی شده سالهای گذشته گرجستان برای عضویت در اتحادیه اروپا و حضور گرجستان در ناتوی غرب خواهد داشت .
اما واقعیت مهمی که در یکی دوسال اخیر رخ داده است و این حقیقت ارزشمند موجب توجه نویسنده این مطلب به عضویت گرجستان در اتحادیه اوراسیا شده است ، چرخش واقع بینانه حزب حاکم گرجستان از بدعهدی و شرارت های همراه با عملکرد ضعیف و غیر متعهدانه همراه با تنش زایی غرب به تعهدات شان در مشارکت برای توسعه کشورهای انقلاب رنگی بوده است .
روس هراسی ( و البته از متعهد بودن روسها باید اطمینان رسمی و قابل قبول داشت) ابزاری برای رخنه غرب در این کشور بوده است که این موضوع نیز با تنظیم گری هوشمندانه و موفق حزب دموکراتیک رؤیای گرجستان به رهبری بیدزینا ایوانیشویلی تاجر و سیاستمدارمیلیاردری است که ثروت خود را در تجارت با روسیه و شرق به‌دست آورده است و همواره سعی در بهبود روابط گرجستان با روسیه و شرق و بویژه چین در سالهای اخیر داشته است .
در بررسی فرصت ها و چالش های گرجستان برای پیوستن به اتحادیه اوراسیا ،بیشترین نگرانی و چالش جلب اعتماد مردم به حسن همجواری روسیه شاید باشد و ارزشمند ترین دستاوردها برای این کشور علاوه بر فرصت های اقتصادی و جذب سرمایه گذاری برای پروژه های مشترک بخصوص از ایران و دیگر کشور های عضو و ناظر اوراسیا ، ارمغان صلح و آرامش در منطقه قفقاز خواهد بود. کاهش تنش های این کشور با روسیه به عنوان همسایه استراتژیک و مهم در منطقه و عرصه بین الملل ، تقویت جایگاه مناطق آزاد این کشور برای سرمایه گذاران منطقه ای و اوراسایی بخصوص در مبادلات تکنولوژیکی بین شرق و غرب و بهره برداری موازی این کشور با ترکیه از فرصت های جنگ اقتصادی و تحریمی غرب علیه روسیه و ایران و تنظیم گری روابط منطقه ای مانند شاهین ترازو ، فرصت های بیشماری را علاوه بر گردشگری و خدمات بازرگانی به همراه خواهد داشت.
توجه به اوراسیا نه تنها ظرفیت های جدیدی را برای گرجستان از کشور های عضو و ناظر آن به همراه خواهد داشت بلکه در بهره برداری حداکثری از جایگاه ترامزیتی خود برای آذربایجان و آسیای میانه و شرکای تجاری این کشورها نیز موثر خواهد بود و ضمن افزایش درآمدهای پایدار ، جایگاه سیاسی این کشور چهار میلیون نفری در منطقه به عنوان تنظیم گر، و استفاده از ظرفیت فرهنگی غنی خود محقق می سازد.
شاید بتوان گفت که مدیریت گذرگاه های شرقی غربی دریای سیاه به دریای خزر ، با نقش آفرینی گرجستان بسیار موثر تر از میانجی گری ترکیه و امارات و کشورهای غیر منطقه ای باشد و تحقق این مهم با عضویت در باشگاه اوراسیا تسهیل و تقویت شدنی است.
بیشترین بهره مندی از عضویت گرجستان دراوراسیا متوجه ارمنستان می باشد . کشوری که علاوه بر دارا بودن مرز مشترک زمینی و دسترسی های جاده ای و ریلی با گرجستان و قرار گرفتن بین ایران و دریای سیاه ، با فرهنگ و نژاد مشترک، و بیش از 500 هزار نفر شهروند ارمنی ساکن در گرجستان ، پیشران این حرکت پر شتاب در رشد اقتصادی دو کشور بوده و جایگاه ممتاز گرجستان برای باکو ، عاملی در راستای کاهش تنش های منطقه ای و زشت گویی های کشور گشایی در قرن حاضر می باشد .
قزاقستان و قرقیزستان هم علاوه بر مسیر موجود و سنتی از روسیه در دسترسی به بازار اروپا ، از ظرفیت و قابلیت های بیشتری به واسطه گرجستان در دسترسی های مطمئن و تامین نیازها و تقویت همکاری های اقتصادی خود با غرب خواهند داشت و بیش از گذشته می توانند ضمن بهره مندی از زیرساخت های منطقه ای ، سرمایه گذاری های مشترک بسیاری را برنامه ریزی و عملیاتی نمایند .
بلاروس به واسطه دسترسی ریلی و جاده خود پس از عبور از روسیه ، همکاری های گذر شمال جنوب را تقویت خواهد نود و دسترسی مناسب تری را در چارچوب توافقات اوراسیا و تسهیل گری های لجستیکی و گمرکی با منافع دوجانبه و چند جانبه خواهد داشت.
برنده دیگر اتحاد گرجستان با اوراسیا جمهوری اسلامی ایران با قدمت تاریخی مشترک و علاقمندی های مردمی دوسویه بودهو موضوعات مهمی چون انتقال آب شیرین گرجستان به شمال غرب ایران به عنوان یک پروژه همکاری مشترک بسیار مهم و پایدار در کنار همکاری های اقتصادی صنعتی علمی و کشاورزی و تقویت تجارت در کریدور شمال جنوب قفقاز و راه ابریشم ، عامل مهم دیگری برای متعادل سازی تجارت و همکاری های اقتصادی و تنش زدائی و ایجاد آرامش در منطقه خواهد بود و گذرگاهی مطمئن برای اعضاء ناظر اوراسیا در آمریکای لاتین و خلیج فارس.
هر شخصیت سیاسی و حکومتی ، یا تاجر هوشمندی که تسهیل گر این اتفاق مهم شود لایق دریافتجایزه صلح نوبل خواهد بود . بی شکسیاست مداران و تصمیم گیران گرجستان و ارمنستان اگر بخواهند برای ملت های خود و منطقه بهره برداری ماندگار و پایدارایجاد کنند ، به یک نکته دقت کنند : عامل رشد و توسعه امارات متحده عربی و ترکیه در 4 – 5 دهه گذشته،همکاری غیر تحریمی با ایران و استفاده از ظرفیت های بینهایت آن بوده است.
14/04/1404 – تبریز