خبرگزاری آریا - سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در حاشیه برگزاری چهارمین «مجمع گفتوگوی تهران»، در گفت‌وگو با شبکه العالم با تشریح اهداف برگزاری این نشست بین‌المللی، به موضوعات مهمی همچون گفت‌وگوهای غیرمستقیم با آمریکا، تحولات منطقه‌ای، روابط با عربستان و سوریه، جنگ غزه، اتهام‌زنی انگلیس به اتباع ایرانی و نقش کشورهای منطقه در تأمین امنیت جمعی پرداخت.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، در حاشیه برگزاری چهارمین نشست مجمع گفتوگوی تهران (Tehran Dialogue Forum) در گفتوگوی اختصاصی با شبکه خبری العالم، این رویداد را مهم‌ترین رخداد دیپلماتیک کشور در عرصه تبادل نظرهای فکری و علمی پیرامون تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی خواند.
بقائی با اشاره به تفاوت‌های کیفی این دوره نسبت به ادوار گذشته، اظهار داشت: «در این دوره، شاهد مشارکت متفاوتی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بودیم؛ به‌گونه‌ای که از هر شش کشور عضو این شورا، نمایندگانی در سطوح مختلف از جمله سطح وزیر حضور داشتند. عمان و قطر در سطح وزرا شرکت کردند و سایر کشورها نیز مشارکتی فعال داشتند.»
بقائی هدف اصلی این نشست را تقویت تفاهم و درک متقابل میان کشورهای منطقه و شرکت‌کنندگان بین‌المللی دانست و افزود: «حضور اندیشمندان و متفکرانی از پنج قاره جهان فرصتی ارزشمند برای هم‌فکری و تبادل دیدگاه‌ها پیرامون مسائل جهانی فراهم کرد.»
نشست سه‌جانبه تهران - دوحه - مسقط؛ گفت‌وگوهایی درباره صلح، امنیت و تعاملات منطقه‌ای
به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور، حضور وزیران خارجه عمان و قطر در مجمع گفتوگوی تهران، زمینه‌ساز برگزاری یک نشست سه‌جانبه میان ایران، عمان و قطر شد. در این نشست، آخرین تحولات منطقه و گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا بررسی شد.
بقائی تصریح کرد: «از ابتدا بر خود فرض دانستیم کشورهای دوست منطقه را در جریان روند گفت‌وگوها قرار دهیم. عمان به عنوان میانجی و قطر به عنوان کشور دوست، نقشی فعال را در این روند داشته‌اند. همچنین با عربستان، امارات و کویت در ارتباط مستمر بوده و تحولات را با آنان به اشتراک گذاشته‌ایم.»
وی ادامه داد: «در این نشست، درباره چگونگی ارتقاء تفاهم و همکاری منطقه‌ای رایزنی شد و دیدگاه‌های مختلف درباره مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن نیز مطرح شد.»
پیشنهاد مکتوبی از طرف آمریکایی دریافت نشده
فیلم
در پاسخ به سوالی درباره احتمال دریافت پیشنهاد مکتوب از سوی آمریکا پیرامون پرونده هسته‌ای، بقائی گفت: «تا این لحظه هیچ پیشنهاد رسمی و مکتوبی از طرف آمریکا دریافت نکرده‌ایم. تنها ایده‌هایی به‌صورت شفاهی از طریق وزیر خارجه عمان منتقل شده که آن‌هم با تناقض‌های آشکار از سوی مذاکره‌کنندگان آمریکایی روبرو بوده است. این عدم انسجام، سردرگمی و تزلزل در مواضع طرف آمریکایی را نشان می‌دهد.»
رم؛ مقصد بعدی گفت‌وگوهای غیرمستقیم؟
بقائی در پاسخ به احتمال برگزاری دور جدید گفت‌وگوها در رم، اظهار داشت: «تاکنون هیچ تاریخ مشخص و قطعی برای دور بعدی گفت‌وگوها تعیین نشده، گرچه مقامات عمانی پیشنهادهایی داده‌اند اما هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نشده است.»
عزم ایران برای گفتوگوی برد - برد در ازای خاتمه تحریم‌های ظالمانه
بقائی در ارزیابی چهار دور گذشته گفت‌وگوها با آمریکا تأکید کرد: «فضای مذاکرات محترمانه بود، اما ایران همواره با صراحت مواضع اصولی خود را اعلام کرده است. خواسته‌های ما مبتنی بر حقوق بین‌الملل، معاهده عدم اشاعه و نیازهای صلح‌آمیز کشور در حوزه انرژی هسته‌ای است. پایان تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه نیز مطالبه جدی ملت ایران است.»
تهران و ریاض؛ از تماس‌های مستمر تا گسترش همکاری‌ها
سخنگوی دستگاه دیپلماسی، روابط ایران و عربستان سعودی را رو به جلو و مبتنی بر احترام متقابل توصیف کرد و گفت: «هر دو کشور مصمم به تداوم مسیر مثبت کنونی هستند. سفرهای متقابل مقامات عالی‌رتبه، از جمله سفر وزیر دفاع عربستان به تهران و سفر اخیر وزیر خارجه کشورمان به ریاض، نشان‌دهنده اراده سیاسی مشترک برای تقویت روابط است.»
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: «بر این باوریم که روابط سیاسی پایدار باید با همکاری‌های اقتصادی و تجاری همراه شود. برقراری پروازهای مستقیم و ارتباطات مردمی از جمله دستاوردهای اخیر است که بستر توسعه روابط اقتصادی را نیز فراهم می‌کند.»
مواضع ایران درخصوص تحولات اخیر سوریه
بقائی با تأکید بر روابط راهبردی ایران با سوریه، گفت: «جمهوری اسلامی ایران از ابتدا در کنار مردم سوریه و در برابر خشونت داعش ایستاد. ما به اصول حقوق بین‌الملل از جمله حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها پایبند هستیم و تجاوزهای مکرر رژیم صهیونیستی به خاک سوریه را محکوم می‌کنیم.»
بقائی در پاسخ به سوالی درباره احتمال درخواست کمک از سوی دمشق، گفت: «ما هیچ‌گاه براساس فرضیات موضع‌گیری نمی‌کنیم. موضع اصولی ما عدم مداخله در امور داخلی کشورهاست و در عین حال درخصوص سوءاستفاده رژیم صهیونیستی از خلأهای امنیتی در منطقه هشدار داده‌ایم.»
واکنش به ادعاها درباره نقش تهران در آتش‌بس بین یمن و آمریکا
بقائی ادعای برخی محافل مبنی بر نقش ایران در درگیری‌های یمن را رد کرد و آن را «تحلیل مضحک و توهین‌آمیز» خواند و افزود: «یمنی‌ها ملت رشیدی هستند و خود درباره رفتار و واکنش‌هایشان تصمیم می‌گیرند. همبستگی آنان با مردم فلسطین، برخاسته از اصول اخلاقی، دینی و حقوقی است و بر اساس کنوانسیون منع نسل‌کشی، تمامی کشورها موظف به مقابله با این جنایت ها هستند.»
موضع ایران درباره غزه و آتش‌بس؛ مسئولیت اخلاقی جامعه جهانی
وی با اشاره به حضور هیأت‌هایی از حماس در تهران برای شرکت در نشست گفتوگوی تهران، تصریح کرد: «ما در تصمیم‌گیری‌های مقاومت فلسطین دخالت نمی‌کنیم. آن‌ها خود مصالح ملت‌شان را بهتر از هر کسی می‌شناسند.»
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: «وعده‌های آمریکا درباره توقف جنایات غزه، عملی نشده و تجاوزهای رژیم صهیونیستی پس از نشانه‌های حسن نیت حماس، شدت بیشتری یافته است. تنها ظرف 24 ساعت، حدود 200 زن و کودک در غزه به شهادت رسیدند. این وقایع فاجعه‌بار وظیفه‌ای سنگین را بر دوش کشورهای اسلامی و جامعه جهانی می‌گذارد تا برای توقف فوری نسل‌کشی اقدامی جدی انجام دهند.»
بازداشت اتباع ایرانی در انگلستان؛ تهران خواستار شفاف‌سازی و دسترسی کنسولی
در پایان این گفت‌وگو، بقائی به موضوع بازداشت سه شهروند ایرانی در انگلیس اشاره کرد و گفت: «این اقدام لندن، «مشکوک» و «پرسش‌برانگیز» است. هیچ اتهام مشخصی اعلام نشده و چند تن از بازداشت‌شدگان نیز بدون توضیح آزاد شده‌اند.»
وی تأکید کرد: «از طریق سفارت ایران در لندن و سفارت انگلیس در تهران، خواستار شفاف‌سازی، دسترسی کنسولی و رعایت حقوق بازداشت‌شدگان شده‌ایم. دیروز نیز کاردار انگلیس احضار شد و مراتب اعتراض رسمی ایران به وی ابلاغ گردید.»