خبرگزاری آریا - داده‌های مرکز نظارت بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می‌دهد: در طول بازه زمانی 23 اسفند سال 1403 تا 13 فروردین سال جاری، مجموع خالص ارزش دارایی صندوق‌های طلا با 50 همت رشد به بیش از 202 همت رسیده و رشدی 33 درصدی را تجربه کرده است.
بررسی داده‌های آماری نشان می‌دهد: در بازارهای جهانی اونس طلا در طول بازه زمانی 23 اسفند سال 1403 تا 13 فروردین سال جاری رشدی 6 درصدی را تجربه کرده است. هم‌چنین قیمت دلار در بازارهای داخلی در این بازه زمانی رشد حدود 12 درصدی داشته است. گواهی شمش طلا و گواهی سکه طلا به عنوان مهم‌ترین دارایی‌های صندوق‌های طلا نیز به ترتیب 24 و 12 درصد رشد داشتند.
رشد 6 درصدی اونس
در بازه زمانی 23 اسفند 1403 تا 13 فروردین 1404 (معادل با 13 مارس 2025 تا 2 آوریل 2025)، قیمت هر اونس طلای جهانی افزایش قابل توجهی را تجربه کرده است. در 13 مارس 2025، قیمت هر اونس طلا حدود 2983 دلار بود و تا 2 آوریل 2025 به حدود 3162 دلار رسید. این افزایش معادل حدود 179 دلار یا تقریباً 6 درصد در این بازه زمانی است.
تنش‌های تجاری و تعرفه‌ها از دلایل عمده این رشد بودند. اعمال تعرفه‌های جدید توسط دولت ایالات متحده، به‌ویژه در مورد کشورهای کانادا، مکزیک و چین، باعث نگرانی‌های گسترده‌ای در بازارهای جهانی شد. این تنش‌ها سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های امن مانند طلا سوق داد. هم‌چنین بانک‌های مرکزی، به‌ویژه در بازارهای نوظهور، به منظور تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی خود و کاهش وابستگی به دلار آمریکا، خرید طلا را افزایش دادند. ضمن اینکه افزایش نگرانی‌ها درباره تورم و احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو ایالات متحده، جذابیت سرمایه‌گذاری در طلا را افزایش داد. این عوامل در مجموع منجر به افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت طلا در این دوره شدند.
رشد 12 درصدی دلار در بازار آزاد
در بازه زمانی 23 اسفند 1403 تا 13 فروردین 1404، بازار ارز ایران نوسانات قابل توجهی را تجربه کرده است. در 23 اسفند 1403، قیمت هر دلار آمریکا حدود 92,890 تومان بود. تا 13 فروردین 1404، قیمت دلار به 104,000 تومان نزدیک شد. این افزایش نشان‌دهنده رشد حدود 11,110 تومانی یا تقریباً 12 درصدی در این بازه زمانی است.
در هفته‌های پایانی اسفند 1403، اخبار مربوط به مذاکرات ایران و آمریکا و احتمال توافق یا عدم توافق، تأثیر مستقیمی بر نرخ ارز داشت. این اخبار باعث افزایش تقاضا برای دلار و در نتیجه افزایش قیمت آن شد. ضمن اینکه معمولاً در پایان سال شمسی، تقاضا برای ارز به‌منظور تسویه حساب‌های تجاری و مسافرت‌های نوروزی افزایش می‌یابد که این امر می‌تواند به افزایش قیمت دلار منجر شود. ضمن اینکه تغییرات و نوسانات نرخ ارز داخلی، به‌ویژه در بازار آزاد، بیش از هرچیزی تحت تاثیر انتظارات تورمی رشد داشته است.این عوامل در مجموع به افزایش قیمت دلار در بازارهای ایران در بازه زمانی مذکور منجر شده‌اند.
رشد 24 درصدی قیمت گواهی شمش طلا
در بازه زمانی مورد بررسی، قیمت گواهی شمش طلا در بازار سرمایه ایران رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد. قیمت هر گواهی از 8,984,876 ریال در تاریخ 23 اسفند 1403 به 11,162,712 ریال در تاریخ 10 فروردین 1404 رسید. این رشد معادل 24 درصد در کم‌تر از سه هفته است که نشان‌دهنده افزایش تقاضا برای دارایی‌های مبتنی بر طلا و تأثیر مستقیم نوسانات قیمت اونس جهانی و نرخ ارز بر بازار داخلی است.
روند ارزش معاملات گواهی شمش طلا نیز نوسانات متعددی داشت. در ابتدای این بازه، ارزش معاملات در سطح بسیار بالایی قرار داشت (بیش از 106 هزار میلیارد تومان در 23 اسفند) و در روزهای بعد به بیش از 104 هزار میلیارد تومان نیز رسید. با شروع تعطیلات نوروز، ارزش معاملات کاهش یافت و در تاریخ 5 فروردین به حدود 10.8 هزار میلیارد تومان رسید که کم‌ترین میزان در این بازه محسوب می‌شود. با بازگشایی نسبی بازار و افزایش قیمت، دوباره شاهد رشد نسبی ارزش معاملات در روزهای پایانی بازه بودیم، به‌طوری که در 9 فروردین ارزش معاملات به بیش از 40 هزار میلیارد تومان رسید.
این روند نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در آستانه سال جدید و تحت تأثیر نوسانات نرخ دلار و قیمت جهانی طلا، توجه ویژه‌ای به بازار گواهی شمش طلا داشته‌اند. کاهش ارزش معاملات در روزهای ابتدایی فروردین نیز تا حد زیادی قابل‌تبیین با تعطیلات رسمی کشور و کاهش ساعت فعالیت بازار است. با این حال، قیمت گواهی‌ها در همین دوره افزایشی باقی ماند که از تداوم تقاضا برای سرمایه‌گذاری در طلا، حتی در دوران تعطیلی، حکایت دارد.
رشد بیش از 12 درصدی گواهی سکه
در بازه مورد بررسی، قیمت گواهی سکه طلا نیز هم‌چون سایر بازارهای طلا رشد بالایی را تجربه کرد. قیمت هر گواهی سکه از 789,918,889 ریال در تاریخ 23 اسفند 1403 آغاز شد و در تاریخ 10 فروردین 1404 به 890,346,52 ریال رسید. این افزایش برابر با حدود 12.7 درصد رشد در طول دوره است. در حالی که بخش مهمی از این رشد در روزهای انتهایی اسفند و اولین روزهای فروردین رقم خورد، در چند روز پایانی بازه شاهد نوعی ثبات نسبی در قیمت بودیم که هم‌راستا با کاهش ارزش معاملات نیز هست.
بررسی روند ارزش معاملات گواهی سکه نیز نشان می‌دهد حجم معاملات در ابتدا پایین بوده و از تاریخ 26 اسفند (سه‌شنبه) به بعد افزایش ناگهانی داشته است. در 27 اسفند، ارزش معاملات به اوج خود رسید (در حدود 1,050 میلیارد تومان) که احتمالاً به‌دلیل پایان سال و تمایل سرمایه‌گذاران به تثبیت دارایی‌های خود در قالب ابزارهای طلا بوده است. پس از آن، به‌دلیل شروع تعطیلات نوروز، ارزش معاملات کاهش یافت اما در روزهای 5 و 6 فروردین مجدداً با یک موج صعودی مواجه شد و بعد به‌تدریج کاهش یافت.
خالص ارزش دارایی‌ها
بر اساس داده‌های مرکز نظارت بر صندوق‌های سرمایه گذاری سازمان بورس و اوراق بهادار، مجموع خالص ارزش دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازه 23 اسفند ماه سال گذشته تا 13 فرورودین 1404 بیش از 33 درصد رشد داشته و در مجموع به 202 همت رسیده است. بر این اساس، خالص ارزش دارایی صندوق‌های طلا 50 همت رشد را در این بازه زمانی تجربه کرده است.
سهم از بازار
طبق این گزارش ، صندوق عیار مفید با 32 درصد بیش‌ترین سهم را از بازار صندوق‌های طلا به خود اختصاص داده است. صندوق لوتوس با 20 درصد، کهربا 10، زرین آگاه 6 درصد، زرین کاردان 5 درصد و دنای زاگرس و طلای کیان با 4 درصد بیش‌ترین سهم را از خالص ارزش دارایی صندوق‌های طلا را به خود اختصاص داده‌اند.