خبرگزاری آریا - نصب سامانه خورشیدی در تقاطع بلوار شهید بهشتی و خیابان شهید مطهری، ادامه موفقیت طرح مشابه در تقاطع کلهری، گامی عملی در مسیر خودکفایی ترافیکی و کاهش وابستگی به برق شبکه شهری است؛ این پروژه نمونه‌ای از ظرفیت بالای ایران در بهره‌گیری از انرژی خورشید به‌شمار می‌رود.
به گزارش خبرگزاری آریا از قم، براساس اعلام علیرضا خلیلی مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم این اقدام، ادامه موفقیت نصب مشابه در تقاطع کلهری است و نویدبخش اتکا به فناوری‌های نوین برای تأمین برق چراغ‌های راهنمایی بدون وابستگی به شبکه سراسری است.
اهمیت انرژی خورشیدی در تجهیزات ترافیکی در بسیاری از شهرهای دنیا، استفاده از پنل‌های خورشیدی برای تغذیه چراغ‌های راهنمایی به‌عنوان راهکاری کم‌هزینه، باثبات و دوستدار محیط‌زیست مطرح شده است.
ذخیره انرژی روز در باتری‌های مجهز به فناوری مقاوم در برابر شرایط جوی، امکان عملکرد تا چندین روز در هوای ابری را فراهم می‌آورد و از قطع ناخواسته چراغ‌ها جلوگیری می‌کند.
*اقدامات سایر شهرداری‌ها در ایران شهرداری‌های کشور
در سال‌های اخیر گام‌های مختلفی در این زمینه برداشته‌اند و در شهری مثل تهران بیش از 50 تقاطع به چراغ‌های راهنمایی خورشیدی مجهز شده اند.
در شیرازهم تابلوهای شمارش معکوس سولار در 20 گذر مهم نصب شده و در اصفهان نیز از نخستین چراغ عابرپیاده کاملاً خورشیدی کشور بهره‌برداری شد و 5 تقاطع پرتردد یزد تاکنون به سیستم سولار مجهز شده اند.
*تجارب جهانی در بهره‌گیری از چراغ‌های راهنمایی خورشیدی
در میان ارایه‌های خورشیدی در تقاطع‌های شهری، دهلی‌نو و چنای هند با بیش از 300 نقطه فعال، پیشتاز جهانی محسوب می‌شوند؛ باتری‌های این شبکه حتی در روزهای متوالی ابری توان حفظ عملکرد چراغ‌ها را دارند و وضعیت‌شان تثبیت‌شده است.
پس از آن مترو مانیل فیلیپین قرار می‌گیرد که با بیش از 100 تقاطع خورشیدی و ظرفیت ذخیره‌سازی 5 تا 10 روز انرژی، در فاز توسعه مستمر قرار دارد.
در اروپا، پروژه پایلوت چراغ‌های سولار در کورن‌وال انگلستان در مرحله نهایی خوداتکایی محلی است؛ این تقاطع‌ها نمادی از حرکت آزمایشی روبه‌گسترش برای کاهش هزینه‌های عملیاتی‌اند.
در ایالات متحده، شهرهایی مانند لس‌آنجلس و سان‌فرانسیسکو هنوز در فاز پروژه‌های آزمایشی به‌سر می‌برند و با قابلیت عملکرد چندروزه بدون نور مستقیم خورشید، زیرساخت خود را برای بازگشت به برق شهری ارزیابی می‌کنند.
در ایران اما تهران با بیش از 50 تقاطع مجهز به سامانه خورشیدی که تا 5–7 روز بدون تابش مستقیم کار می‌کنند، وارد مرحله فراگیرسازی شده است و قم نیز با تجهیز دو تقاطع مطهری–بهشتی و کلهری به فناوری خورشیدی و پشتیبانی حداکثری تا دو هفته، در مسیر گسترش عملیاتی قرار دارد.
این مقایسه نشان می‌دهد هرچند ایران در نقطه آغاز توسعه خورشیدی قرار دارد، با بهره‌گیری از تجارب جهانی می‌تواند به سرعت از فاز آزمایشی به تثبیت‌شده و فراگیر برسد.
مقایسه تطبیقی سامانه‌های خورشیدی ترافیکی
استفاده از سامانه خورشیدی موجب صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌های برق شهرداری شده و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را به همراه دارد که در نهایت به بهبود کیفیت هوا کمک می‌کند.
علاوه بر این، با تضمین پایداری عملکرد چراغ‌ها در زمان قطعی شبکه، امکان نصب این سیستم در مناطق دورافتاده و کم‌برق نیز فراهم می‌شود و در چشم‌انداز کلان، تجربه موفق این طرح می‌تواند الگویی برای مدیریت هوشمند انرژی در سایر زیرساخت‌ها باشد.
در ادامه روند فعلی، پیشنهاد می‌شود برنامه ملی تجهیز حداقل 200 تقاطع شهری تا پایان سال آینده نهایی شود و بودجه‌ای ویژه برای نگهداری و توسعه باتری‌های ذخیره‌ساز در نظر گرفته شود.
اجرای موفق این طرح‌ها در قم و سایر شهرها می‌تواند الگوی موثر و اقتصادی برای تمامی کشورهای در حال توسعه باشد تا با کمترین هزینه، بیشترین بهره‌وری انرژی پاک را تجربه کنند.
گزارش از: محمدرضا قربان زاده ؛ روزنامه نگار و فعال رسانه