خبرگزاری آریا - گران شدن لوازم یدکی خودرو چینی مساله ای چالشی و روز افزون است . اما دلایل این گرانی چیست؟ در این مقاله به شکل تخصصی و واقع‌بینانه، پنج عامل اصلی گرانی لوازم یدکی خودرو چینی در بازار ایران را بررسی می‌کنیم.
بازار قطعات یدکی خودرو چینی طی یک دهه گذشته در ایران به شدت رشد کرده
است. برندهایی مانند فونیکس، ام‌وی‌ام و KMC جزو پرطرفدارترین خودروهای
چینی بازار ایران هستند. اما با وجود محبوبیت رو به رشد این خودروها، هزینه
تامین لوازم یدکی خودرو چینی روزبه‌روز افزایش می‌یابد و این موضوع به
دغدغه مهمی برای مالکان این خودروها بدل شده است. اما دلایل این گرانی
چیست؟ در این مقاله به شکل تخصصی و واقع‌بینانه، پنج عامل اصلی گرانی لوازم
یدکی خودرو چینی در بازار ایران را بررسی می‌کنیم.
1. نرخ ارز متهم اصلی گرانی لوازم یدکی خودروهای چینی
یکی از اصلی‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت قطعات یدکی خودرو چینی، نوسانات
نرخ ارز است. برخلاف خودروهای داخلی که بخش عمده تولیدشان در کشور انجام
می‌شود، اکثر لوازم یدکی خودرو چینی کاملاً وارداتی هستند و مستقیماً با
بازار جهانی و نرخ ارز ارتباط دارند.
بالارفتن نرخ ارز در بازه‌های کوتاه‌مدت
در سال‌های اخیر، افزایش ناگهانی و پی‌درپی نرخ دلار و سایر ارزها موجب
شده که هزینه خرید، واردات و ترخیص قطعات ماشین چینی به‌سرعت و بی‌ثباتی
بالا رود. فروشگاه لوازم یدکی خودرو چینی و واردکنندگان مجبورند قیمت قطعات
جدید را بر مبنای جدیدترین نرخ ارز دلار محاسبه کنند و این باعث می‌شود که
قیمت نهایی برای مصرف‌کننده دائماً افزایش یابد.
نوسان شدید نرخ ارز و ریسک بالای واردات
برای یک واردکننده قطعات یدکی خودرو چینی، وجود ریسک نوسان ارزی در زمان
خرید، انتقال ارز و ترخیص، انگیزه را برای واردات کاهش داده یا باعث
می‌شود برای جبران این ریسک، قیمت بالاتری اعلام شود. این عامل روی قطعات
پرمصرفی مانند لوازم یدکی فونیکس FX و لوازم یدکی X22 pro مستقیم اثر می‌گذارد.
2. گران شدن قطعات ماشین چینی در اثر تحریم‌ها
تحریم‌ها یکی از جدی‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران در حوزه واردات و
به‌طور خاص واردات لوازم خودرو و قطعات یدکی هستند. این تحریم‌ها مجموعه‌ای
از مشکلات را ایجاد کرده‌اند که جمعاً هزینه تمام‌شده قطعه را افزایش
می‌دهد.
مشکلات در تعاملات بانکی
اکثر بانک‌های خارجی به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، با ایران همکاری
نمی‌کنند. این امر باعث شده انتقال پول برای خرید لوازم یدکی خودرو چینی از
چین بسیار پیچیده، پرخطر و اغلب با هزینه تراکنش بالا باشد.
محدودیت برخی شرکت‌های چینی
در سال‌های اخیر حتی بعضی شرکت‌های چینی رسمی و نام‌آشنا از همکاری
اقتصادی و ارسال مستقیم قطعات به ایران خودداری کرده‌اند. این موضوع باعث
شده واردات قطعاتی خاص مانند لوازم یدکی فونیکس تیگو 7 پرو یا لوازم یدکی
X55 pro و قطعات یدکی تیگو 8 پرو مکس کمیاب‌تر و گران‌تر شود.
پیچیدگی و هزینه بالای روش‌های جایگزین واردات
تحریم‌ها باعث شده واردکنندگان برای تأمین قطعات یدکی خودرو چینی مجبور
به استفاده از راه‌های فرعی، واسطه‌ها یا انتقال کالا از مسیر کشورهای ثالث
شوند. این مسیرها زمان‌بر، پرریسک و هزینه‌زا هستند و نهایتاً هزینه را
برای فروشگاه لوازم یدکی خودرو چینی و مصرف‌کننده بالا می‌برند.
3. سیاست‌گذاری‌های واردات لوازم خودروهای چینی
نوع سیاست‌ها، تعرفه‌ها و رویه‌های اداری حاکم بر واردات قطعات خودرو در ایران از جمله مؤثرترین دلایل گرانی هستند.
تعرفه‌های بالای گمرکی
تعرفه واردات قطعات خودروهای خارجی به‌خصوص چینی بالاست. حتی برای قطعات
استاندارد یا پرمصرف، تعرفه‌های قابل توجهی دریافت می‌شود که این خود به
افزایش قیمت لوازم یدکی خودرو چینی در بازار دامن می‌زند. تعرفه‌ها معمولاً
برای حمایت از تولید داخلی وضع می‌شوند، اما نتیجه عملی آن‌ها در حوزه
قطعات ماشین چینی، صرفاً افزایش هزینه مصرف‌کننده نهایی است.
پیچیدگی‌های ترخیص و رانت
فرآیند ترخیص قطعات خودرو چینی اغلب با پیچیدگی‌های دیوان سالارانه
روبروست. علاوه بر تاخیرهای اداری، گاه شرکت‌هایی با رانت یا ارتباط خاص
قادرند زودتر قطعه‌ها را ترخیص کرده و عرضه کنند. همین مسئله رقابت را دچار
مشکل و در نهایت قیمت را در بازار قطعات یدکی خودرو چینی بالا نگه
می‌دارد.
هزینه‌های پنهان
بخشی از هزینه‌ها نظیر عوارض بندری، انبارداری طولانی‌مدت و حتی برخی مجوزها نیز در قیمت نهایی قطعات یدکی خودرو چینی منعکس می‌شود.
4. خدمات پس از فروش خودروسازان و شرکت‌های نمایندگی
کیفیت و حجم خدمات پس از فروش و روش تأمین قطعات توسط خودروسازان تأثیر مستقیم بر بازار دارد.
ضعف برخی خودروسازان در تأمین قطعات
برخی خودروسازان چینی و نمایندگی‌های آن‌ها در ایران برای برخی مدل‌ها
(خصوصاً مدل‌هایی با فروش پایین‌تر مثل قطعات یدکی تیگو 8 پرو مکس یا لوازم
یدکی KMC) تأمین قطعه را صرفاً در سطح اولیه انجام می‌دهند. این ضعف منجر
به کمیابی و گرانی قطعات این خودروها شده است.
مشکل ویژه در خودروهای تازه‌وارد
در مورد خودروهای جدید، روند تامین قطعه هنوز کامل نشده و معمولا قطعات
اورجینال دیرتر وارد چرخه فروش می‌شود. این امر، قیمت لوازم یدکی خودرو
چینی مانند لوازم یدکی فونیکس یا لوازم یدکی X22 pro در ماه‌ها یا حتی سال اول پس از عرضه را به شکل سرسام‌آور بالا می‌برد.
نبود تنوع و رقابت در فروشگاه‌ها
در حوزه بعضی مدل‌ها تنها چند فروشگاه لوازم یدکی خودرو چینی یا
واردکننده خاص عرضه‌کننده‌اند، که منجر به ایجاد بازار شبه‌انحصاری و رشد
غیرمنطقی قیمت می‌شود.
5. تعدد برندهای سرسام‌آور چینی و تیراژ پایین خودروها
بازار ایران طی چند سال اخیر با ورود صدها مدل چینی مواجه شده که هر یک تیراژ محدودی داشته‌اند.
برای برندهایی مثل ام وی ام، KMC یا فونیکس معمولاً تامین بهتر صورت
می‌گیرد چون تنوع نسبی قطعه و شبکه واردات گسترده‌تر دارند. اما برای
مدل‌های خاص و تک‌سری مثل لوازم یدکی KMC T8، قطعات ماشین چینی یا لوازم
جانبی چینی کمتر شناخته شده، تامین قطعه بسیار دشوار و طبیعتاً گران است.
پیامد: افزایش هزینه تأمین و محدودیت خدمات
واردکننده ریسک نمی‌کند مقدار زیادی از یک قطعه بخصوص را وارد کند. همین
باعث می‌شود حتی ساده‌ترین قطعات مانند لوازم یدکی ام وی ام یا بخشی از
لوازم بدنه بعضی برندها ماه‌ها در بازار نایاب یا چندبرابر قیمت معقول عرضه
شوند.
جمع‌بندی و راهکار
لوازم یدکی خودرو چینی و قطعات یدکی خودرو چینی در بازار ایران به
دلایلی نظیر وابستگی کامل به واردات، نوسانات شدید نرخ ارز، فشارهای
تحریمی، سیاست‌های سختگیرانه واردات و تنوع بیش از حد برندها و مدل‌ها، با
گرانی و کمبود دائمی مواجه‌اند. لذا توصیه می‌شود برای خرید قطعات ماشین
چینی، حتماً به فروشگاه لوازم یدکی خودرو چینی معتبر مراجعه کرده و از
اصالت کالا، به‌روز بودن قیمت و خدمات پس از فروش اطمینان حاصل کنید.
در این شرایط، مقایسه قیمت‌ها و خرید از فروشگاه‌های اینترنتی معتبر مانند فروشگاه لوازم یدکی خودرو چینی رگلاژ
می‌تواند بخشی از دغدغه شما برای تأمین قطعات مورد نیاز را کاهش دهد و
موجبات تجربه‌ای مطمئن‌تر از مالکیت خودروهای چینی را فراهم کند.