
خبرگزاری آریا - دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در حالی به دنبال انعقاد توافق هستهای با ایران است که اسرائیل بار دیگر تهدید به حمله به سایتهای غنیسازی کرده و با تشدید تنشها، این توافق را به دلیل تهدیدات اسرائیل در معرض خطر قرار داده است.
به گزارش سرویس بین الملل آریا؛در حالی که دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تلاشهای خود را برای دستیابی به توافق هستهای جدید با ایران تشدید میکند، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، از احتمال حمله نظامی به تأسیسات غنیسازی ایران خبر داده است. طبق گزارش نیویورک تایمز به نقل از مقامات آگاه آمریکایی، اسرائیلی و اروپایی، «در اقدامی که مذاکرات جاری را تهدید به تضعیف میکند».
این روزنامه به تفصیل توضیح داد که اختلاف بر سر بهترین راهها برای اطمینان از عدم توانایی ایران در تولید سلاح هستهای «منجر به حداقل یک تماس تلفنی پرتنش بین رئیس جمهور ترامپ و نتانیاهو و مجموعهای از جلسات در روزهای اخیر بین مقامات ارشد دولت و مقامات ارشد اسرائیلی شده است.»
از سوی دیگر، دفتر نتانیاهو، رئیس دولت اشغالگر، در واکنش به مقاله نیویورک تایمز گفت: «این خبر جعلی است.»
در حالی که ترامپ روز یکشنبه گفت که ممکن است «در چند روز آینده» «اتفاق خوبی» در مورد تلاشهایش برای مهار برنامه هستهای ایران رخ دهد، دیگر مقامات آگاه از مذاکرات گفتند که در بهترین حالت، «اعلام برخی اصول مشترک» صورت خواهد گرفت.
به نوشته این روزنامه، «جزئیات هنوز به صورت محرمانه در حال بررسی است، اما احتمالاً راه را برای مذاکرات بیشتر هموار میکند، از جمله اینکه آیا ایران میتواند به غنیسازی اورانیوم در هر سطحی ادامه دهد یا خیر، و اینکه چگونه ذخایر سوخت خود را که تقریباً برای ساخت بمبهای هستهای قابل استفاده است، کاهش دهد یا جابجا کند.»
یکی از نگرانیهای مقامات آمریکایی این است که «اسرائیل ممکن است بدون هشدار قبلی تصمیم به حمله به ایران بگیرد» و «اطلاعات آمریکا تخمین زده است که اسرائیل میتواند ظرف تنها هفت ساعت برای حمله به ایران آماده شود و زمان موجود برای اعمال فشار بر نتانیاهو برای لغو حمله را کاهش دهد.»
تردیدهایی در مورد اثربخشی حمله اسرائیل بدون حمایت آمریکا
با این حال، همین ارزیابی نظامی آمریکا «سوالاتی را در مورد اثربخشی حمله یکجانبه اسرائیل بدون حمایت آمریکا مطرح کرد»، در حالی که برخی از مقامات اسرائیلی نزدیک به نتانیاهو معتقدند که ایالات متحده «در صورت حمله متقابل ایران، چارهای جز ارائه کمک نظامی به اسرائیل نخواهد داشت».
مقامات اسرائیلی به همتایان آمریکایی خود گفتهاند که حتی در صورت دستیابی به یک توافق دیپلماتیک موفق، نتانیاهو ممکن است دستور حمله به ایران را صادر کند.
به گفته چندین منبع آگاه، نتانیاهو پس از دیدار با ترامپ در کاخ سفید در ماه آوریل، «به مقامات امنیت ملی اسرائیل دستور داد تا به برنامهریزی برای حمله به ایران، از جمله یک عملیات کوچکتر که نیازی به کمک آمریکا نداشته باشد، ادامه دهند».
این روزنامه افزود: «اسرائیل از قبل برنامههای مختلفی را در دست اجرا دارد، از عملیاتهای جراحی گرفته تا بمباران تأسیسات ایران طی چند روز، از جمله برخی تأسیسات در شهرهای شلوغ.»
اسرائیل در مورد هرگونه توافق با ایران تردید دارد
در همین زمینه، نیویورک تایمز اظهار داشت که «نتانیاهو، در طول دهههای حضورش در دولت، پیوسته نسبت به ابتکارات دیپلماتیک در قبال تهران ابراز تردید کرده است»، به طوری که او «با توافق 2015 مخالفت کرد و به دنبال خرابکاری در آن بود، حتی در یک جلسه مشترک کنگره خواستار لغو توافق شد.»
این بار، مقامات اسرائیلی یک تاکتیک قدیمی را دوباره به کار گرفتهاند: تهدید به حمله به ایران، حتی بدون کمک آمریکا. آنها اصرار دارند که در مورد این موضوع جدی هستند، هرچند که طی نزدیک به دو دهه چندین بار چنین تهدیدهایی را مطرح کرده و از آنها عقبنشینی کردهاند.
به گفته دو منبع آگاه، مقامات اسرائیلی پیش از اولین سفر رسمی خارجی ترامپ به خاورمیانه در این ماه، به دولت ترامپ اطلاع دادهاند که «در حال آماده شدن برای حمله به سایتهای هستهای ایران» هستند. اطلاعات آمریکا همچنین از آمادگی اسرائیل برای حمله خبر داد.
به نوشته این روزنامه، این موضوع باعث شد ترامپ با نتانیاهو صحبت کند. نتانیاهو «انکار نکرد که به ارتش و سازمانهای اطلاعاتی خود دستور داده است برای حمله آماده شوند و استدلال کرد که فرصت محدودی برای انجام چنین حملهای دارد.»
اسرائیلیها «به هرگونه توافق موقت که ممکن است تأسیسات ایران را برای ماهها یا سالها تا زمان دستیابی به توافق نهایی در جای خود نگه دارد، بسیار بدبین هستند. حداقل در ابتدا، دولت ترامپ نیز بدبین بود.»
اختلاف نظر بین ویتکوف و عراقچی
این روزنامه در مورد اختلاف اصلی در مذاکرات بین استیو ویتکوف، مذاکرهکننده ارشد آمریکایی، و عباس عراقچی، همتای ایرانیاش، توضیح داد که «این اختلاف بر موضع دولت ترامپ مبنی بر اینکه ایران باید تمام فعالیتهای غنیسازی هستهای در خاک خود را متوقف کند، متمرکز است.» عراقچی بارها این محدودیت را رد کرده و روز سهشنبه در پستی در شبکههای اجتماعی تأکید کرد که اگر قدرتهای غربی بر «غنیسازی نکردن اورانیوم در ایران اصرار کنند، دیگر چیزی برای بحث در مورد مسئله هستهای باقی نمیماند.»
این روزنامه گزارش داد که در تلاش برای جلوگیری از شکست مذاکرات، «ویتکوف و سلطاننشین عمان که به عنوان میانجی عمل میکند، در حال بررسی گزینههای خلاقانهای از جمله یک پروژه مشترک منطقهای احتمالی برای تولید سوخت برای راکتورهای هستهای با ایران، عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی، علاوه بر مشارکت جزئی آمریکا هستند، اگرچه محل واقعی غنیسازی هنوز مشخص نشده است.»
شرکتکنندگان میگویند که «ویتکوو همچنین از اعتراضات قبلی خود به تفاهم موقت که اصول توافق نهایی را تعیین میکند، دست کشیده است، اما این ممکن است اسرائیل یا تندروهای کنگره در مورد ایران را راضی نکند.»
ویتکاف، مذاکرهکننده ارشد آمریکایی، به همتای ایرانی خود گفت که «ترامپ خواهان توافق نهایی ظرف حدود دو ماه است».
اما این مهلت در حال اتمام است، در حالی که «هنوز شکاف بزرگی در مورد این مسئله وجود دارد که آیا به ایران اجازه داده میشود غنیسازی اورانیوم را ادامه دهد یا خیر، تهران میگوید این حق را به عنوان امضاکننده پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای دارد.»
به نوشته این روزنامه، اکنون «به نظر میرسد دولت ترامپ برای صدور نوعی اعلامیه موقت از اصول مشترک، آمادگی بیشتری دارد، زیرا این امر میتواند به جلوگیری از حمله اسرائیل کمک کند.»
کارشناسان میگویند، برای جلب رضایت اسرائیلیها و تندروهای کنگره در مورد ایران، هرگونه توافق موقت احتمالاً باید ایران را ملزم به ارسال سوخت تقریباً در سطح بمب به خارج از کشور یا کاهش آن به سطح بسیار پایینتر کند، که به ترامپ اجازه میدهد ادعا کند که حداقل به طور موقت، تهدید تسریع تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای را از بین برده است.