خبرگزاری آریا -آب یکی از اساسی‌ترین منابع طبیعی برای بقای انسان، کشاورزی، صنعت و محیط زیست است. در سال‌های اخیر، با توجه به افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های متوالی، مدیریت منابع آب به یک اولویت ملی تبدیل شده است.
آبخیزداری یكی از روش های مناسب برای مدیریت صحیح منابع آب و خاك است كه با گذشت قریب به 70 سال از اولین اقدامات صورت گرفته در حوزه آبخیزداری در كشور، هنوز ابعاد مختلف اهمیت و ضرورت آن به خوبی روشن نشده و با وجود اعتبارات تخصیص یافته و اقدامات صورت گرفته طی سال های اخیر، همچنان شاهد تخریب منابع آب و خاك هستیم. بنابراین، شناخت حوزه آبخیز و مسائل مربوط به آن و همچنین اولویت بندی آبخیزداری متناسب با پتانسیل های موجود در كشور یكی از ضروریات انكارناپذیر در این حوزه است تا بتوان با استفاده صحیح از این روش به احیای منابع آب و خاك پرداخت.
عملیات آبخیزداری و آبخوانداری از اقدامات زیربنایی در راستای مدیریت ریسک هم در حوزه خشکسالی و هم در حوزه سیل است. اجرای پروژه‌های آبخیزداری تنها راه برون‌رفت از بحران‌های سیل و خشکسالی است.
برای مقابله با خشکسالی تاکنون روش‌های متعددی پیشنهاد و عملیاتی شده، اما از بین این روش‌ها تنها آبخیزداری است که منطبق با اقلیم ایران می باشد.
خشکی وکمبود آب در ایران یک واقعیت اقلیمی است. پس خارج از ذهن نیست که آب از دوران قدیم ارزش بسیار والایی در ایران داشته است.
نظری به گذشته و تاریخ کهن کشور، نشان می‌دهد ایرانیان برای تعدیل مشکلات ناشی از محدودیت منابع آب ابتکارها و ابداع‌های متنوعی در زمینه بهره‌برداری از منابع آب سطحی و زیرزمینی در ابعاد سازه‌ای و مدیریتی درنظر داشته‌اند.
پذیرش واقعیت اقلیم خشک برای ایران و اتخاذ رویکرد سازگار با آن، تنها و اساسی‌ترین اصل انکارناپذیر در مواجهه با این شرایط اقلیمی است.
بر اساس آمار در کل کشور 125 میلیون هکتار از اراضی کشور تحت فرسایش خاک قرار دارد که باید برای آن تدبیری اندیشیده شود.
برداشت بی رویه از سفره‌های آب زیر زمینی، کاهش پوشش گیاهی و استفاده غیراصولی از اراضی را دلیل محکمی بر موجبات برهم‌خوردن تعادل اکولوژیک که در نهایت منجر به افزایش پتانسیل سیل‌خیزی حوزه‌های آبخیز می‌شود.
کنترل فرسایش خاک،افزایش نفوذ آب به سفره‌های زیرزمینی، کاهش خسارات ناشی از سیل، حفظ تنوع زیستی و افزایش بهره‌وری کشاورزی را می توان از
مهمترین دست آوردهای عملیات آبخیزداری بر شمرد.
آبخیزداری، نه تنها ابزاری برای مدیریت منابع آب و خاک است، بلکه به‌عنوان عاملی مؤثر در توسعه پایدار، حفاظت از محیط‌زیست و بهبود معیشت جوامع محلی شناخته می‌شود. سرمایه‌گذاری در طرح‌های آبخیزداری، تضمینی برای آینده‌ای پایدار در برابر بحران کم‌آبی و تخریب منابع طبیعی به شمار می رود.
در پایان باید گفت: که عملیات آبخیزداری و آبخوانداری می‌‌توان عامل بسیار مهم و اساسی در نجات قنوات از خطر خشکیدن و نابودی دانست. احیا و مرمت قنوات با عملیات آبخیزداری علاوه براینکه باعث جهش افزایش آبدهی قنوات، افزایش تولیدات کشاورزی، آبادانی، سرسبزی و خرمی مناطق می شود،می تواند نقش بسیار مهمی در کاهش مهاجرت، بهبود معیشت و اشتغال روستاییان به همراه داشته باشد.
محمدچهاردولی- خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آریا