خبرگزاری آریا- سفیدپوشان علوم آزمایشگاهی که در کنار سایرکادر درمان مشغول خدمت رسانی به مردم هستند از انباشته شدن مشکلات شان و عدم توجه و رسیدگی به آنها به شدت گلایه مند هستند.
رضا آرش از کارشناسان علوم آزمایشگاهی قزوین در گفتگو با خبرگزاری آریا با بیان اینکه رشته علوم آزمایشگاهی بالینی یکی از شاخه های علوم پزشکی و در دسته رشته های پیراپزشکی یا پاراکلینیک می باشد، اظهار داشت: وظیفه اصلی این رشته تشخیص و پایش بیماری های مختلف است و این وظیفه مهم بر عهده کارشناسان علوم آزمایشگاهی است که با جمعیت حدود پنجاه هزار نفر اسکلت اصلی آزمایشگاههای طبی را تشکیل می دهند.
وی گفت: سفیدپوشان علوم آزمایشگاهی که در کنار سایرکادر درمان مشغول خدمت رسانی به مردم هستند از انباشته شدن مشکلات شان و عدم توجه و رسیدگی به آنها به شدت گلایه مند هستند و گسترش نارضایتی در میان کارشناسان این رشته سبب تغیر رشته و تغیر شغل آنها شده و چنانچه عزم جدی در میان مسئولان وزارت بهداشت برای رفع این مشکلات و اراده ای برای رسیدگی به مطالبات کارشناسان علوم آزمایشگاهی وجود نداشته باشد باعث ادامه روند خروج نیروهای علوم آزمایشگاهی از آزمایشگاههای طبی خواهد شد که مطمئنا سبب آسیب جدی به نظام سلامت کشور می شود.
آرش افزود: به مناسبت نزدیک بودن روز علوم آزمایشگاهی 30 فروردین ماه، به بخشی از مهم ترین مطالبات و مشکلات کارشناسان علوم آزمایشگاهی می پردازیم که به شرح زیر است :
1- عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی در سازمان نظام پزشکی
یکی از مهمترین مطالبات کارشناسان این رشته نظام مند شدن علوم آزمایشگاهی می باشد. کارشناسان علوم آزمایشگاهی از سالها قبل جهت تحقق این مطالبه اقدام کرده و موفق به اخذ چندین رای قطعی از دادگاه های تجدید نظر در شهرهای مختلف شده اند. این مطالبه که دارای پشتوانه قانونی، حقوقی، قضائی و همینطور دارای تائیدیه از آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت و مصوبه مورخ 14/11/1403 کمیسیون بهداشت
مجلس می باشد متاسفانه تا کنون اجرایی نشده. پیگیری های مستمر و مجدانه و نیز مکاتبات و جلسات متعدد خانم دکتر محمدبیگی نایب رییس کمیسیون بهداشت مجلس در این خصوص ، امیدها را جهت به ثمر نشستن این مهم زنده نگه داشته است.
2-تعرفه گذاری خدمات آزمایشگاهی برای کارشناسان علوم آزمایشگاهی
در میان رشته های مشمول قانون ارتقا بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت، تنها گروه فاقد تعرفه کارشناسان علوم آزمایشگاهی می باشند. با عنایت به قوانین موجود در این خصوص و نیز با توجه به اینکه کلیه مراحل انجام آزمایش (شامل کنترل کیفیت، کالیبراسیون دستگاهها، شناسایی و رفع خطاها،اطمینان از نتایج و جمع آوری مستندات و ارائه گزارشات به بازرسین و...)توسط کارشناسان علوم آزمایشگاهی انجام می پذیرد اما متاسفانه سهم آنها از تعرفه خدمات آزمایشگاهی صفر می باشد. این در حالیست که برای گروه پرستاری تعرفه گذاری انجام شده است.
3-عدم رتبه بندی و طبقه بندی مشاغل برای کارشناسان شاغل در بخش خصوصی
کارشناسان علوم آزمایشگاهی که در بخش خصوصی فعالیت میکنند مشمول قانون کار می باشند. حداقل حقوق که فاقد هرگونه مزایای قانونی می باشد که این به نوبه خود سبب بی رغبتی کارشناسان این رشته جهت کار در بخش خصوصی می شود. کارشناسان علوم آزمایشگاهی بر این باورند که هیچ گونه تناسب و سنخیتی میان کاری که انجام می دهند و حقوقی که دریافت می کنند وجود ندارد. کاری فنی، خطیر با مسئولیت زیاد و در مقابل حقوقی بسیار کم. رسیدگی به این مطالبه مهم نیازمند تعامل جدی میان وزارت کار، وزارت بهداشت و سازمان تامین اجتماعی و تحقق آن مشروط به پیگیری های مستمر و مجدانه وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی این رشته میباشد
4-حضور رشته های متفرقه، فاقد صلاحیت و غیر مجاز در آزمایشگاههای طبی
دست اندازی رشته های غیر مرتبط به حرفه و شغل کارشناسان علوم آزمایشگاهی، ورود غیر قانونی برخی از رشته های علوم پایه به آزمایشگاه های طبی و انجام کارهای فنی و تخصصی، یکی از تخلفاتی است که اعتراض جدی و همیشگی کارشناسان علوم آزمایشگاهی را به دنبال داشته است. پیرو آیین نامه طرح طبقه بندی مشاغل وزارت بهداشت، تنها رشته ای که شرایط احراز پست کارشناس آزمایشگاه پزشکی را داراست رشته کارشناسی علوم آزمایشگاهی می باشد.عطف به ابلاغیه های متعدد آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت حضور رشته های غیر مرتبط و متفرقه به عنوان کارشناس آزمایشگاه طبی تخلف محسوب می شود. بر اساس نامه اخیر معاون دادستانی تهران، هر گونه دخالت در امور پزشکی جرم محسوب میشود. همچنین بر اساس مصوبه مورخ29/03/1334 قانون مربوط به مقررات پزشکی و دارویی، آزمایشگاه در زمره موسسات پزشکی محسوب شده و افرادی که در آزمایشگاه های طبی فعالیت می کنند می بایستی واجد صلاحیت فنی و پروانه رسمی باشند. با وجود تمامی این قوانین، مقررات و مصوبات متاسفانه شاهد حضور رشته های غیر مرتبط در آزمایشگاه های طبی هستیم که رسیدگی به این تخلف نیازمند وضع قوانین بازدارنده و ورود جدی معاونت درمان وزارت بهداشت می باشد.
5-عدم تعلق حق سختی کار به کارشناسان علوم آزمایشگاهی
کارشناسان این رشته به صورت روزانه در مواجهه با مواد اسیدی، قلیایی، عفونی و سرطان زا می باشند. برخلاف گروه رادیولوژی که دارای حق اشعه می باشند، متاسفانه هیچ گونه امتیاز یا مزیتی برای کارشناسان علوم آزمایشگاهی به سبب کار با مواد زیان آور لحاظ نشده است
یکی از مطالبات این حوزه تعلق حق سختی کار می باشد که نیازمند ورود جدی وزارت بهداشت و تعامل وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی جهت تحقق آن میباشد.
6-عدم حضور کارشناسان علوم آزمایشگاهی در تصمیم گیری های کلان حوزه آزمایشگاه
در میان سایر گروه های آزمایشگاهی بالینی همچون دکترای علوم آزمایشگاهی، متخصصین علوم آزمایشگاهی، فلوشیپ علوم آزمایشگاهی، کارشناسان علوم آزمایشگاهی و پاتولوژیستها ، پرجمعیت ترین گروه آزمایشگاهی کارشناسان علوم آزمایشگاهی می باشند اما متاسفانه جایگاهی برای آنها در وزارت بهداشت یا سازمان نظام پزشکی تعریف نشده تا جهت مشارکت در تصمیم گیری های کلانی که در سطح کشور در حوزه آزمایشگاه اتخاذ می گردد امکان مشارکت داشته باشند. این در حالیست که اسکلت اصلی آزمایشگاههای طبی را کارشناسان این رشته تشکیل می دهند و میتوانند نقش موثری در تصمیم گیری ها و سیاست های کلی نظام آزمایشگاهی کشور داشته باشند.
7-عدم ایجاد معاونت پیراپزشکی در ساختار وزارت بهداشت
علی رغم اینکه جمعیت کارشناسان پیراپزشکی کشور( علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی و ...) تعداد قابل توجهی است اما متاسفانه هیچ معاونت اختصاصی جهت رسیدگی به مسائل مرتبط با آنها در وزارت بهداشت وجود ندارد. این در حالیست که معاونت پرستاری از سالها قبل در ساختار وزارت بهداشت تعریف شده است و بدیهی ست که معاونت پرستاری صرفا مختص مسائل مربوط به گروه پرستاری می باشد و کارشناسان پیراپزشکی از این امتیاز در وزارت بهداشت محروم شده اند.
رضا آرش تاکید کرد: در پایان لازم به ذکراست که شرایط نامناسب کاری و حقوقی کارشناسان علوم آزمایشگاهی باعث نارضایتی گسترده در میان این قشر از کادر درمان شده و عدم توجه به آنها موجب بی انگیزگی و دلسردی بیش از پیش خواهد شد. ادامه این روند نامطلوب، از یکسو منتج به خروج بیشتر نیروهای علوم آزمایشگاهی از آزمایشگاه های طبی کشور و از سوی دیگر باعث کاهش ورودی به این رشته و خالی ماندن ظرفیت رشته علوم آزمایشگاهی در دانشگاههای علوم پزشکی کشور می شود که پیامدهای منفی آن متوجه نظام سلامت کشور خواهد شد.