خبرگزاری آریا - استاندار مرکزی با اشاره به نقش تعیین‌کننده مشارکت عمومی در موفقیت طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی، گفت: اگر بستر اجتماعی طرح‌های توسعه‌ای فراهم نباشد، به شکست منجر خواهند شد.
به گزارش خبرگزاری آریا استانداری مرکزی؛ مهدی زندیه‌وکیلی در نشست هم‌اندیشی با تشکل‌های مردم نهاد استان با اشاره به رویکرد خود در استفاده از ظرفیت‌های مردمی برای پیشرفت استان، گفت: برای خود دو مأموریت اصلی تعریف کرده‌ام که مهم‌ترین آن، پیشرفت و توسعه همه‌جانبه استان است که این توسعه باید هم متوازن باشد و هم پایدار؛ یعنی به‌گونه‌ای که نه‌تنها به همه مناطق استان از جمله روستاها توجه شود، بلکه مسائل زیست‌محیطی، منابع آب و اکوسیستم‌های طبیعی نیز مدنظر قرار گیرد.
استاندار مرکزی افزود: ما نمی‌خواهیم به هر قیمتی به توسعه دست پیدا کنیم، چرا که در گذشته، بی‌توجهی به محیط زیست آسیب‌های زیادی به بار آورده است و باید به مزیت‌های بومی مناطق مختلف توجه شده تا زنجیره توسعه قطع نشود.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: بسیاری از آسیب‌ها به هم متصل هستند. مثلا اگر در زمینه اشتغال و پیشگیری از اعتیاد موفق نباشیم، این موضوعات منجر به افزایش طلاق، شکل‌گیری خانواده‌های آسیب‌دیده و معضلات بهداشتی خواهد شد. بنابراین باید به توسعه‌ای متوازن در همه حوزه‌ها از جمله سلامت و محیط زیست اندیشید. در برخی مواقع، به ناحق برچسب‌هایی به مردم استان زده می‌شود که واقعیت ندارد و بسیاری از ناکامی‌ها در مسیر توسعه، ریشه در مسائل فرهنگی و اجتماعی دارد که بدون مشارکت واقعی مردم قابل حل نیست.
استاندار مرکزی نقش سازمان‌های مردم‌نهاد را در ساماندهی و هدایت خواسته‌های اجتماعی بسیار مهم دانست و ادامه داد: این سازمان‌ها می‌توانند خواسته‌ها را دسته‌بندی کرده و به آن‌ها جهت بدهند تا با سیاست‌های اجرایی و شرایط اقتصادی و اجتماعی فعلی هماهنگ شود و مردم باید بدانند مشکل‌شان چیست و راه‌حل مناسب آن کدام است، و تا زمانی که چنین آگاهی و مطالبه‌گری شکل نگیرد، مسیر اصلاح هموار نخواهد شد.
وی عنوان کرد: با توجه به ضرورت گفت‌وگو و پرهیز از نگاه‌های ایده‌آلیستی، گاهی دچار نگاه‌های آرمان‌گرایانه می‌شویم و در نتیجه راه‌حل عملی برای مشکلات پیدا نمی‌کنیم که باید واقع‌گرایانه عمل کرد و تصمیمات قابل اجرا گرفت. ضمن اینکه، نسبت به آینده استان خوش‌بین هستم، چرا که استان مرکزی در مجموع دارای ظرفیت‌های بالایی در حوزه منابع انسانی و مشارکت اجتماعی است.
توسعه بدون توجه به مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی پایدار نمی‌ماند
استاندار مرکزی با اشاره به اینکه توسعه پایدار باید با نگاه علمی و تکنولوژیک همراه باشد، اظهار کرد: توسعه بدون نوآوری و حرکت به سمت تکنولوژی‌های نوین ممکن نیست و باید از تجربه کشورهای توسعه‌یافته بیاموزیم که چطور توانستند با عبور از دوران صنعتی پرآسیب، به سمت توسعه سبز و کاهش مصرف انرژی حرکت کنند.
وی افزود: در بسیاری از نقاط کشور، اگر نبود مشارکت مردم و کمک‌های خیرین، شرایط به مراتب دشوارتر می‌شد و این تشکل‌ها و حرکت‌های مردمی با وجود اینکه گاه از حمایت کافی برخوردار نبوده‌اند، ولی با انگیزه‌های دینی و انسانی، به‌ویژه در حوزه‌های سلامت، محیط زیست و آسیب‌های اجتماعی، فعال بوده‌اند.
زندیه‌وکیلی بیان کرد: توسعه محیط زیستی بدون توسعه صنعتی و اجتماعی ممکن نیست؛ بلکه باید همزمان به فناوری‌های نو، اشتغال‌زایی و کاهش آسیب‌های اجتماعی توجه شود و اگر نخواهیم در عرصه‌های ملی و بین‌المللی حذف شویم، باید مزیت‌های اقتصادی و تولیدی استان را حفظ و تقویت کنیم.
وی اذعان کرد: در برخی صنایع بزرگ کشور، مدل‌های تولید قدیمی با مصرف بالای انرژی و نیروی انسانی دیگر توان رقابت ندارند مثال‌هایی داریم از کارخانه‌هایی که چند برابر نمونه‌های جهانی برق مصرف می‌کنند و نیروی انسانی بیشتری نیاز دارند، در حالی که بهره‌وری پایین‌تری دارند و ما اگر نتوانیم خود را به تکنولوژی روز برسانیم، عملاً نمی‌توانیم در بازارهای جهانی باقی بمانیم.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: باید در مسیری حرکت کنیم که هم توسعه را محقق سازیم و هم ملاحظات زیست‌محیطی، اجتماعی و فرهنگی را در نظر بگیریم و توسعه باید بر لبه تیغی صورت گیرد که از یک‌سو به رشد اقتصادی منتهی شود و از سوی دیگر، منجر به گسترش آسیب‌ها نشود که در تجربه‌های عمرانی گذشته، دیده‌ایم که حتی بهترین پروژه‌ها، اگر بستر اجتماعی‌شان فراهم نباشد، به مخالفت و شکست منجر شده‌اند. بنابراین، مشارکت و همراهی مردم در همه مراحل، رمز موفقیت ماست.
شفافیت و نقدپذیری، مسیر اصلاح و اعتمادسازی در مدیریت استانی
استاندار مرکزی با اشاره به اهمیت هم‌افزایی میان نهادهای دولتی و مردمی اظهار کرد: مسیر توسعه متوازن و پایدار تنها با مشارکت واقعی مردم، تشکل‌های مدنی، شوراها، شهرداری‌ها و نمایندگان مجلس محقق می‌شود و امروز اعتماد مردم به نهادهای غیردولتی، خیرین و تشکل‌های مردمی بسیار بیشتر است و این سرمایه اجتماعی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی افزود: در سال‌های آغازین انقلاب، روحیه انقلابی و نزدیکی مردم با حاکمیت باعث شد بسیاری از کارهای بزرگ و زیربنایی به سرعت پیش برود و امروز هم اگر بخواهیم در استان حرکت بزرگی رقم بزنیم، باید به همان الگوها بازگردیم و از ظرفیت های مردم‌نهاد بهره بگیریم.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: با توجه به ظرفیت‌های شوراهای اسلامی، شهرداری‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد، هماهنگی در اجرای قانون، گفت‌وگوی اجتماعی مستمر و ایجاد فضای نقد و پیشنهاد، لازمه تحقق توسعه پایدار است و ما نباید از مسیر توسعه متوازن و مبتنی بر معیارهای سنجش دقیق منحرف شویم.
استاندار مرکزی با تأکید بر اینکه نباید از انتقاد و شفاف‌سازی هراسی داشت ادامه داد: برخی جلسات و همایش‌ها در دستگاه‌های دولتی با هزینه‌های قابل توجهی برگزار می‌شود، در حالی که تشکل‌های مردم‌نهاد بدون چشم‌داشت مالی، آماده همکاری هستند ضمن اینکه، استانداری در سال‌های گذشته بدون دریافت هزینه، امکانات خود را در اختیار این نهادها قرار داده و تجربه‌هایی مانند استفاده از ظرفیت‌های حقوق شهروندی و بازرسی‌های مردمی، بسیار مفید و مؤثر بوده است.
وی بیان کرد: با توجه به پرونده‌های زیست‌محیطی همچون مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها، در زمان اوج آلودگی‌ها، ما تا آخرین لحظه برای حفظ سلامت مردم ایستادگی کردیم و خوشبختانه با پیگیری‌های مستمر، نهایتاً دستور توقف مازوت‌سوزی صادر شد که در همان جلسه نخست با رئیس‌جمهور نیز، این دغدغه مردم را به صراحت مطرح کردم و ایشان با خلوص نیت و مسئولیت‌پذیری، موضوع را پذیرفتند و حتی شخصاً عذرخواهی کردند.
زندیه‌وکیلی افزود: این پیگیری‌ها از دوره‌های مختلف دولت‌ها بوده و خوشحالیم که امروز اراده‌ای جدی برای بهبود شرایط زیست‌محیطی استان شکل گرفته است و ما نمی‌خواهیم مردم را به زور به مسیری ببریم. باید خواست مردم، علاقه مردم و منفعت مردم در اولویت برنامه‌ریزی‌های ما باشد.
وی با دعوت از همه نهادها، انجمن‌ها، سندیکاها و اشخاص حقیقی و حقوقی برای همکاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی خورشیدی اضافه کرد: راه‌حل بحران هوای اراک و بسیاری از چالش‌های توسعه‌ای ما در گرو تمرکز بر انرژی‌های پاک است و این موضوع هم جهت‌گیری راهبردی استان خواهد بود و از نیمه دوم امسال، نتایج اقدامات و سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه بیشتر مشهود خواهد شد.
گروه‌های جهادی، سرمایه‌های ارزشمند اجتماعی هستند
استاندار مرکزی با اشاره به جایگاه مهم نیروهای جهادی و مردمی اظهار کرد: برادران عزیز ما در گروه‌های جهادی، از افتخارات این استان هستند و یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت استان مرکزی، همدلی و انسجامی است که میان مردم، مسئولان و نیروهای جهادی وجود دارد ضمن اینکه ما همه یکی هستیم و هیچ مرز و مانعی میان ما نیست.
وی افزود: در موضوعاتی همچون توسعه استان، استفاده از همه ظرفیت‌ها ضرورت دارد و گروه‌های جهادی که با اخلاص، بی‌منت و در خط فرمان امام راحل فعالیت می‌کنند، بخشی از بدنه مردمی بسیج هستند و از همان ابتدا با حضور همه اقشار مردم شکل گرفتند که امروز هم حضورشان در عرصه‌های مختلف، به‌ویژه در مناطق محروم، نقش تعیین‌کننده دارد.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: نباید هیچ حرکت یا سخنی موجب دلسردی این عزیزان شود و فعالیت این گروه‌های مردمی باید مورد احترام باشد و مراقب باشیم که هیچ حاشیه‌ای مانع از ادامه پرانرژی این مسیر نشود چراکه ما به این ظرفیت‌ها نیاز داریم و استان بدون آن‌ها در بسیاری از حوزه‌ها با چالش مواجه می‌شود.
وی بیان با تأکید بر لزوم ترویج روحیه جهادی در همه بخش‌های اداری، اجرایی و مردمی، بیان کرد: الگوی جهادی می‌تواند بسیاری از گره‌های توسعه‌ای استان را باز کند و این مدل از کار، اگر با حمایت اجرایی همراه شود، می‌تواند بازوی قدرتمندی برای تحقق توسعه متوازن، عدالت‌محور و مبتنی بر مردمی‌سازی باشد.
واگذاری مسئولیت‌ها به مردم، مسیر رضایتمندی و کارآمدی است
استاندار مرکزی با تأکید بر لزوم مشارکت مردم در فرآیندهای تصمیم‌گیری و اجرایی، اظهار کرد: در استان مرکزی سعی کردیم از نیروهای بومی و ظرفیت‌های انسانی همین استان استفاده کنیم؛ کسانی که درد مردم را می‌فهمند، زبان آن‌ها را بلدند و با شرایط اجتماعی و فرهنگی منطقه آشنایی کامل دارند.
وی افزود: واگذاری مسئولیت‌ها به مردم نتایج مثبتی در پی خواهد داشت و تجربه نشان داده هر جا بخشی از امور را به مردم سپردیم، نه‌تنها ضرر نکردیم، بلکه موفق‌تر هم بودیم و کارها با همراهی بیشتر مردم، بهتر پیش رفته است. ضمن اینکه، اگر مردم فقط مخاطب تصمیمات ما باشند و نقشی در اجرا نداشته باشند، فاصله و بی‌اعتمادی شکل می‌گیرد. اما وقتی آن‌ها در فرآیند تصمیم‌سازی و اجرا سهیم می‌شوند، فهم مشترکی از مشکلات پدید می‌آید و راه‌حل‌ها واقع‌بینانه‌تر می‌شود.
زندیه وکیلی تصریح کرد: با توجه به تجربیات گذشته خود در حوزه مسکن، خانه و زمین در اختیار مردم قرار دادیم؛ اما به‌دلیل پیچیدگی و طولانی شدن فرآیندها، در نهایت نارضایتی ایجاد شد و حتی اگر نتیجه نهایی مطلوب بود، تأخیرها موجب گلایه مردم می‌شد. این در حالی است که اگر مردم از ابتدا در فرآیندها دخیل باشند، هم فهم و هم رضایت بیشتری حاصل می‌شود.
تعهد کادر درمان الگویی برای مدیران باشد
استاندار مرکزی با اشاره به نقش مثال‌زدنی کادر درمان اظهار کرد: همان‌طور که پرسنل اورژانس، اتاق عمل و ICU با تمام توان در خط مقدم سلامت مردم تلاش می‌کنند، ما نیز در مسئولیت‌های مدیریتی باید با همان میزان تعهد و دلسوزی عمل کنیم. چراکه، مشارکت مردمی، اعتماد عمومی را تقویت می‌کند و مشروعیت و کارآمدی نظام را افزایش می‌دهد.
وی افزود: رویکرد دولت سیزدهم در استفاده از نیروهای بومی مورد حمایت است و یکی از اقدامات مهم رئیس جمهور، انتصاب نیروهای بومی و از دل همان مناطق در سمت‌های کلان بود؛ حتی در مناطق اهل سنت، استاندار از میان خود مردم انتخاب شد و هیچ مشکلی به‌وجود نیامد که این یعنی مردم بر خودشان حاکم هستند، در چارچوب نظام جمهوری اسلامی و زیر سایه ولایت فقیه.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: مسیر ما استفاده از ظرفیت‌های مردمی، نخبگانی و مدیریتی برای توسعه متوازن و پایدار استان است و از تمام دلسوزان می‌خواهیم در این راه ما را همراهی کنند. چراکه برای حل مسائل و بهبود شرایط استان، نیازمند هم‌افزایی میان دولت، مردم، و نهادهای مردمی هستیم.
مدل موفق خیرین و گروه‌های جهادی باید در سایر حوزه‌ها اجرا شود
استاندار مرکزی با اشاره به نقش تعیین‌کننده مشارکت عمومی در موفقیت طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی، اظهار کرد: هر جا کار را به مردم و تشکل‌های ریشه‌دار سپردیم، موفق بودیم و تجربه خیرین مدرسه ساز، گروه‌های جهادی و سمن‌های فعال گواه این موضوع است که باید این مدل موفق را در سایر حوزه‌ها نیز گسترش دهیم.
وی افزود: تشکل‌های مردمی باید دسته‌بندی موضوعی شوند تا از نظرات تخصصی آن‌ها در کارگروه‌های مشورتی و تصمیم گیری استفاده کنیم و در بسیاری از موارد، واگذاری امور به مردم نه تنها خسارت نداشته، بلکه باعث رضایت عمومی و اجرای بهتر برنامه‌ها شده است.
زندیه وکیلی تصریح کرد: گاهی خدماتی برای مردم ارائه می‌دهیم اما به‌دلیل ضعف در فرآیند اجرا، با نارضایتی مواجه می‌شویم که باید از مشارکت مستقیم مردم در روند اجرا بهره بگیریم تا سرمایه اجتماعی تقویت شود و مردم احساس کنند در سرنوشت خود دخیل هستند. و با توجه به اقدامات اخیر دولت در به‌کارگیری نیروهای بومی در مسئولیت‌های استانی، انتصاب استانداران و مدیرانی از دل مردم، موجب رضایتمندی و درک بهتر مشکلات محلی شده است و این رویکرد که با حمایت رئیس‌جمهور آغاز شده، مسیر تعامل و اعتماد مردم و دولت را تقویت می‌کند.
استاندار مرکزی با اشاره به شرایط دشوار اقتصادی و دغدغه معیشت مردم بیان کرد: ما گرفتار مسائل معیشتی هستیم و این اولویت نخست ماست که امیدوارم بتوانیم با تلاش جمعی، گامی در جهت گره‌گشایی از مشکلات مردم برداریم و دست تک‌تک فعالان اجتماعی و مردم را برای کمک به توسعه استان به گرمی می‌فشاریم.