تدريس حالت‌هاي مواد به زبان قصه

خبرگزاری آریا - معلم شاهرودی برای انتقال مفاهیم علوم به دانش‌آموزان دوره ابتدایی، تدریس خود را با قصه‌گویی تلفیق کرد.

به گزارش اداره اطلاع‌رسانی و روابط‌عمومی آموزش و پرورش استان سمنان، معصومه مرتضائی معلم آموزشگاه‌ بانو مینو خواجه شهرستان شاهرود در تجربه‌نگاشت خود به تدریس حالت‌های مواد علوم در قالب قصه پرداخت و گفت: هنگام تدریس سه حالت مواد شامل جامد، مایع و گاز درس علوم دوره‌ ابتدایی، متوجه شدم که دانش‌آموزان در درک تفاوت‌های این سه حالت و ویژگی‌های آن‌ با مشکل روبه‌رو هستند و برای رفع این چالش، تصمیم گرفتم مفاهیم علمی را در قالب یک داستان جذاب و کودکانه و به زبان قصه ارائه دهم تا یادگیری را ملموس‌تر و شیرین‌تر کنم پس با خلق یک دنیای خیالی به نام «سرزمین حالت‌های مواد»، سه شخصیت به نام‌های جامد، مایع و گاز را معرفی کردم که هرکدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی داشت مثلاً جامد همیشه شکل ثابتی داشت و می‌توانست به هر شکلی که می‌خواست در بیاید؛ اما هیچ‌وقت نمی‌توانست خودش را تغییر دهد و به دوستانش که دورش جمع شده بودند می‌گفت: من همیشه در قالب خودم باقی می‌مانم و از سنگ‌های سخت گرفته تا یخ‌های سرد، من همیشه شکل خودم را حفظ می‌کنم .
مایع که بسیار نرم و خنک بود و می‌توانست به‌راحتی از بین اجسام عبور کند و به شکل ظرفی که در آن قرار می‌گرفت، در آید با خوشحالی گفت: من مایع هستم! می‌توانم به هر شکلی در بیایم و هرجا که بروم، با خودم می‌روم و می‌توانم در لیوان، بطری یا حتی در دریا شناور باشم .
گاز هم که همیشه در حال حرکت بود و هیچ شکلی را به خود نمی‌گرفت و می‌توانست به‌راحتی از هر مکانی عبور کند، احساس آزادی کرد و با شور و شوق گفت: من گاز هستم! نمی‌توانید مرا ببینید؛ اما می‌توانم همه‌جا باشم و همیشه در هوا هستم و می‌توانم از هر سوراخی عبور کنم .
در ادامه داستان، این سه دوست به یک سفر علمی رفتند و با تغییر دما و فشار، تبدیل‌های مختلفی ازجمله ذوب شدن جامد به مایع، تبخیر مایع به گاز و چگالش گاز به مایع را تجربه کردند .
در پایان درس، دانش‌آموزان با مشارکت در قصه به پرسش‌هایی مانند چرا یخ آب می‌شود؟ یا چرا بخار آب نامرئی است؟ پاسخ دادند و مفاهیم را به‌صورت عمیق‌تری درک کردند .
افزایش اشتیاق و تمرکز دانش‌آموزان در کلاس، درک بهتر تفاوت‌های حالت‌های مواد با کمک تخیل و روایت داستانی و تقویت مهارت حل مسئله از طریق تحلیل رفتار شخصیت‌های داستان نیز از نتایج و بازخوردهای این تجربه بود و به سایر معلمان پیشنهاد می‌کنم استفاده از روش قصه‌گویی به‌ویژه در علوم پایه، می‌تواند مفاهیم انتزاعی را برای کودکان عینی و جذاب کند و ترکیب خلاقیت با آموزش، نه‌تنها یادگیری را تسهیل می‌کند؛ بلکه شوق کشف دنیای علم را در دانش‌آموزان افزایش می‌دهد .