خبرگزاری آریا - بهارستان‌نشینان نسخه‌های تقنینی خوبی برای حمایت از اقشار آسیب پذیر و کم درآمد جامعه نوشته‌اند که تکلیف به اجرای کالابرگ الکترونیکی یکی از عمده ترین آنهاست و اجرای آن عزم و اراده دولت چهاردهم را طلب می کند.
مجلس شورای اسلامی خواستار اجرای طرح های حمایتی به نفع اقشار آسیب پذیر است. نمایندگان این روزها در حالی نام خود را برای ارائه نطق و گاه تذکرات شفاهی در سامانه مجلس ثبت می کنند که تلاش دارند یک گزاره را از پشت تریبون مجلس به گوش دولتمردان برسانند؛ آنها در یک کلام می گویند:« برخی اقشار جامعه نیازمند حمایت های معیشتی هستند»
بسیاری از نمایندگان ناترازی بودجه‌ای و برخی هم سیاست‌های جدید ارزی دولت را عامل اصلی رشد نرخ تورم می دانند. تورمی که اخیرا حتی به قمیت محصول سیب زمینی هم رحم نکرده و عاملی بر رشد آن شده است. با این حال مجلس انقلابی و کارآمد دوازدهم، به عنوان نهاد قانونگذار پیش بینی های تقنینی مناسبی را برای حمایت از اقشار کم درآمد در بودجه سالیانه - بخوانید بودجه سال 1404 - و برنامه هفتم پیشرفت داشته است که شاه بیت همه آنها تکلیف به اجرای کالابرگ الکترونیکی است.
ملزومات قانونی اجرای کالابرگ
از این رو نمایندگان در ماده 31 و فصل ششم قانون برنامه هفتم پیشرفت تاکید کردند؛ «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجاز است در سقف منابع مربوط در قوانین بودجه سنواتی با طراحی و استقرار نظام تأمین اجتماعی چندلایه، مبتنی بر آزمون وسع با هدف کاهش فقر مطلق و بهبود توزیع درآمد و با شناسایی اقشار کم درآمد تا دهک هفتم درآمدی با رویکرد اجتماع محور نسبت به ارائه اقلام ضروری، در قالب بسته معیشتی پایه به خانوارهای کم درآمد به صورت کالابرگ الکترونیکی مازاد بر یارانه های قانونی اقدام نماید.»
همچنین با تصویب بند ت تبصره 13 لایحه بودجه 1404 در بخش هزینه‌ای بودجه، دولت مکلف شد تا در سال 1404 یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را حذف کند و همچنین در ادامه این بند بودجه ای دولت مکلف شد تا از محل منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم، افزایش اعتبار کالابرگ خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و یا عضو سه دهک پایین درآمدی را از خرداد ماه سال 1404 اجرایی کند.
اجرای کالابرگ روی ریل اقدامات
با این حال طرح «مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها» که از اردیبهشت ماه سال 1401 برای افزایش رفاه و آسایش مردم در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفت؛ به گونه‌ای اجرا شد که خانوارهای مشمول سه دهک اول مبلغ 400 هزار تومان و دهک‌های چهارم تا نهم نیز مبلغ 300 هزار تومان یارانه دریافت کنند.
پس از گذشت یک سال از اجرای این طرح، یعنی از خردادماه سال 1402 طرح «کالابرگ الکترونیک»، در راستای افزایش رفاه، حفظ سفره غذایی مردم از تورم و ایجاد سلامت بین‌نسلی کلید خورد و به دنبال آن، 11 قلم کالای اساسی شامل گوشت منجمد گوساله، برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‌چرب، پنیر UF ، ماست کم‌چرب، مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر با تأیید انستیتوی تغذیه ایران جهت تامین امنیت غذایی مردم در سبدی غذایی تعریف و به دنبال آن، طی چند فاز اجرایی و با گسترش اجرای کالابرگ الکترونیک، هفت دهک درآمدی در صورتی که 200 هزار تومان از مبلغ یارانه خود را از میان 11 قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری می‌کردند، مشمول دریافت یارانه تشویقی 120 هزار تومانی می‌شدند.
پس از آن و با روی کار آمدن دولت چهاردهم، برای چندین ماه دیگر خبری از اجرای طرح کالابرگ الکترونیک نبود تا اینکه درنهایت، احمد میدری- وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت چهاردهم در حاشیه برنامه‌ای در پاسخ به سوال خبرنگاران درخصوص اجرای این طرح اعلام کرد که اعتباری برای اجرای طرح کالابرگ در بودجه سال 1403 دیده نشده است.
دکتر قالیباف: دولت بایدکالابرگ را برای 5 تا 7 دهک پایین جامعه تأمین کند
این درحالیست که شامگاه پنجشنبه (4 بهمن‌ماه 1403) محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در مراسم چهل‌وسومین سالگرد «حماسه ششم بهمن آمل» با اشاره به پیگیری موضوع کالابرگ الکترونیک در مجلس یازدهم و زمان دولت سیزدهم برای کاهش فشار بر اقشار ضعیف، عنوان کرد: کالابرگ الکترونیک برای تعدادی از اقلام اصلی معیشتی و چند قلم اصلی جهیزیه برای آغاز زندگی زوج‌های جوان در مجلس تصویب شد تا تورم به مردم فشار نیاورد و دولت باید به هر شکلی که می‌تواند این کالابرگ را برای 5 تا 7 دهک پایین جامعه تأمین کند. روشن است که این کالابرگ باید برای کسانی باشد که به آن نیازمندند. قیمت کالاها نباید بیش از میزانی که حقوق یک کارگر و کارمند اضافه می‌شود، افزایش پیدا کند و اگر این اتفاق افتاد دولت باید با کالابرگ آن را جبران کند و این باید مبنای کار باشد که به معنای توجه به مردم است.
رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین در تاریخ 11 بهمن ماه 1403 و در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان یزد مجددا بر روی این موضوع تاکید کرده و گفت که در برنامه هفتم و در بودجه سال آینده موضوع کالابرگ الکترونیک برای دهک‌های پایین جامعه پیش بینی شده است. دولت باید تا ماه مبارک رمضان کالابرگ الکترونیک را اجرایی کند و ظرفیت این کار وجود دارد و بهانه ای برای اجرا نکردن کالابرگ وجود ندارد.
دکتر قالیباف همچنین این را هم گفت که مجلس به همراه دولت مصمم است تا دهک‌های پایین جامعه را تحت پوشش کالابرگ الکترونیکی قرار دهد. در این طرح، 12 قلم کالا پیش‌بینی شده است که 5 تا 6 قلم آن می‌تواند شامل اقلام جهیزیه برای تشکیل زندگی باشد و 6 تا 7 قلم دیگر از مواد غذایی اساسی تشکیل خواهد شد. براساس قانون باید به 7 دهک یارانه بدهیم. لذا اگر نمی‌توانیم تورم را در کوتاه‌مدت تک‌رقمی کنیم، حداقل باید با کالابرگ، قیمت کالاهای ضروری را کنترل کنیم.
اجرای کالابرگ الکترونیکی نیازمند عزم مسئولین است
علاوه بر آن مهدی طغیانی، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در زمینه ضرورت و ایجاد زیرساخت های این طرح به خبرنگار خانه ملت گفت:ارائه کالابرگ الکترونیکی پیرو آثار ناشی از تورم در اقتصاد کشور پیش بینی شده که می‌تواند از دهک‌های پایین جامعه حمایت اقتصادی کند.
وی با بیان اینکه ارائه کالاهایی که یارانه دریافت کرده و مشمول کالا برگ می‌شوند، می‌تواند تورم این نوع کالاها را تا حد زیادی خنثی کند و قدرت خرید مردم را حفظ کند،گفت:متاسفانه خانوارها سهم بالایی برای کالاهایی که یارانه دریافت می‌کنند،می پردازند،بنابراین وقتی ما این کالاها را مشمول حمایت قرار داده و قیمت آنها را کاهش می‌دهیم سهم تورمی این کالاها را برای خانوارها کاهش داده ایم. همچنین باید به این نکته اشاره کنم که تخصیص کالا برگ به خوبی در قوانین مورد اشاره قرار گرفته و امکان آن به درستی مهیا شده است.اگر عزم لازم برای اجرا وجود داشته باشد، این مسئله به سرعت محقق خواهد شد چرا که زیرساخت‌های این موضوع از دولت گذشته ایجاد شده و می‌توان به سرعت آن را عملیاتی کرد.
کالابرگ الکترونیکی باید به سرعت فعال شود
همچنین بهروز محبی نجم آبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در همین زمینه به خبرنگار خانه ملت، گفت: سیاست‌های اخیر دولت در رابطه با مباحث ارزی تاثیرات منفی بر سفره مردم خواهد داشت.اینگونه مسائل قطعاً تاثیرات منفی بر سفره و معیشت مردم می گذارد، بنابراین اگر دولت در زمینه مسائل معیشتی فکری اساسی نکند، حتما مردم دچار مشکلات عدیده‌ای خواهند شد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به افزایش مکرر قیمت لبنیات در ماه های اخیر بیان کرد: این موضوع به خوبی گویای عدم مدیریت صحیح در بازار کالاهای اساسی مردم است.از این رو انتظار داریم دولت قبل از آغاز سال نو، علاوه بر اینکه یارانه معیشتی مردم را تقویت می کند، حتماً باید کالا برگ الکترونیکی را نیز فعال کرده و این موضوع را در دستور کار خود قرار دهد. این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ساز و کار اجرای کالابرگ الکترونیکی در دولت شهید رئیسی ایجاد شده، بیان کرد: می توان اجرای کالابرگ الکترونیکی را عملیاتی کرد و امیدواریم این مسیر هرچه سریعتر از سوی دولت ادامه پیدا کند.
پاسخ به دولت به مطالبه مجلس
با همه این تفاسیر فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت اخیرا در پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد اظهارات رئیس مجلس در رابطه با ضرورت ارائه کالا برگ به دهک‌های پایین جامعه در آستانه ماه مبارک رمضان، اعلام کرد که این موضوع در حال بررسی و طبق قانون برنامه هفتم توسعه در دستور کار دولت است و نتایج آن را به اطلاع مردم می رسانیم.
با توجه به شرایط اقتصادی نامناسب و طرح مطالبات صریح و جدی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در زمینه حمایت های معیشتی از مردم و همچنین اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی در دولت سیزدهم، ضرورت اجرای این طرح بیش از پیش احساس شده و دولت باید هرچه سریعتر مقدمات اجرای این طرح را در کشور فراهم کند تا از فشار اقتصادی بیشتر بر اقشار آسیب پذیر جامعه جلوگیری شود./
پایان پیام