وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: مسیر گردش قطره‌چکانی سرمایه در اقتصاد هنر باید تغییر یابد/ ضرورت توجه به اقتصاد هنر برای رفع گسست میان حاکمیت، حکمرانی و هنرمندان

خبرگزاری آریا - آیین معارفه و تکریم معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز شنبه (12 آبان) با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدمهدی احمدی مشاور عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرکل حوزه وزارتی و برخی از مدیران معاونت امور هنری برگزار شد.
به گزارش سرویس فرهنگی آریا؛،سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این آیین با بیان اینکه زحمات همه عزیزانی که در دولت‌های گذشته خدمت کرده‌اند را ارج می‌نهم، گفت: به آقای سالاری معاون پیشین و همکارانشان خداقوت می‌گویم و به خانم رضایی خیرمقدم عرض می‌کنم.
صالحی با بیان اینکه باید تلاش کنیم نقاط قوت در عملکرد گذشتگان ادامه یابد، تصریح کرد: هنر با 5 حوزه، نظام ارتباطی دارد که طبعا مناسبات حکمرانی در حوزه هنر را سنگین تر می‌کند، البته قطعا دوستان در دوره قبل و ما نیز در این دوره تلاش می کنیم به این نظام ارتباطی توجه کنیم.
وی افزود: یکی از این حوزه‌ها به اقتصاد هنر مربوط می‌‌شود؛ اگر بتوانیم در اقتصاد هنر گام هایی برداریم به رفع گسست میان حاکمیت، حکمرانی و هنرمندان کمک کرده‌ایم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: بخش قابل توجهی از مسائل هنرمندان مربوط به حوزه اقتصادی است؛ اگر بتوانیم با اقتصادِ هنر نسبت درستی برقرار کنیم پاره ای از سوءتفاهمات و مسائل را به شکل غیرمستقیم حل کرده‌ایم.
وی افزود: در این حوزه مجموعه ای از مسائل وجود دارد که بخشی از آن به این موضوع بر می‌گردد که سرمایه اقتصادی حوزه هنر اندک است و ارزش افزوده آن اندک‌تر؛ اینکه چطور می‌ شود جریان سرمایه ای بخش هنر را افزایش داد و ارزش افزوده آن را بالا برد بخشی مهمی از مسائل مربوط به حوزه اقتصاد هنر است.
صالحی تصریح کرد: اینکه چطور می شود با ترکیب سازی امکانات سرمایه‌ای دولتی و بخش خصوصی فضای گردش سرمایه در بخش هنر افزون‌تر شود و مسیر قطره چکانی در اقتصاد هنر قدری تغییر یابد اهمیت دارد.
وزیر فرهنگ با اشاره به مساله اشتغال هنرمندان گفت: این عزیزان یا اشتغال ناپایدار دارند و یا در جایی مشغول فعالیت هستند که ارتباطی با دانش و مهارت‌هایشان ندارد، طبیعتا شغل صرفا معیشت و کار نیست بلکه هویت است؛ وقتی فردی دانشی دارد اما احساس می کند از آن استفاده درستی صورت نمی گیرد دچار تعارض می شود، لذا اشتغال هنرمندان مساله قابل توجهی در اقتصاد هنر است.
وی افزود: مساله دیگر، غیبت ایران از اقتصاد هنر در بازار جهانی است؛ عملا سهمی که داریم حداقلی است و این مساله برای کشوری که هنر همیشه منبع اقتصادی و هویتی‌اش است، مناسب نیست.
صالحی تصریح کرد: افزایش منابع سرمایه‌ای عرصه هنر و بهبود وضعیت اشتغال هنرمندان جزو اصلی ترین مسائل اقتصاد هنر است و گاهی اوقات با ایده‌ای می توان در عرصه هنر اشتغال ایجاد کرد، باید بررسی کنیم که چطور در سرمایه مالی و اشتغال در عرصه هنر با ایده های جدید فضای تازه ای برای هنرمندان بسازیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ضلع دوم نظام ارتباطی هنر، هویت است چراکه هنر با مقوله هویت سروکار دارد، در اینجا نظام مسائلی در مناسبات میان هنر و هویت داریم که حداقل دو جنبه مهم دارد؛ اول اینکه ذائقه مصرف دیداری و شنیداری جوانان و نوجوانان به سمت مصرف هنر غیر ایرانی حرکت می کند (که این طبیعی است و همه مصرف در هیچ کشوری داخلی نیست) اما اگر ذائقه اکثریت جوانان با محصولات غیر ایرانی شکل گیرد نمی‌توان انتظار داشت پس از آن جوانی ایرانی داشته باشیم.
وی با بیان اینکه ذائقه مصرف، آثار خود را نشان می‌دهد، افزود: در حوزه نظام مسائل هویت باید توجه داشت چه میزان از هنر برای بازخوانی، بازنمایی و ارتباط هویتی با میراث ایرانی_اسلامی استفاده کنیم.
صالحی تصریح کرد: دیگر کشورها اقداماتی در این زمینه برای ارتباط با هویتشان انجام دادند که قابل مشاهده است اما به طور طبیعی در ایران دست مایه های این رویکرد را خیلی زیاد داریم عناصر اسطوره‌ای، ادبی و تاریخی زیادی برای این منظور داریم و این هنر است که می‌تواند برای اتصال هویتی کمک کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه همان میزان که تجزیه جغرافیایی برای کشور خطرناک است تجزیه تاریخی هم خطرناک است و هنر یکی مهمترین ابزارهایی است که می‌تواند اتصال هویتی ایجاد کند، گفت: اینکه چطور می‌توانیم ذائقه مصرف را به سمت محصولات هنری ایرانی و اسلامی سوق دهیم و از هنر به عنوان دریچه‌ای برای ورود به دنیای تاریخی و‌ دنیای امروز و فردا به عنوان زمانی پیوسته بهم استفاده کنیم نیز اهمیت دارد.
وی افزود: ضلع‌ سوم‌ مناسبات هنر، هنر به مثابه امری انسانی است، حداقل در این حوزه با چند مساله عمده مواجه هستیم که یکی از آنها ضعف اطلاعات کمی و کیفی منابع انسانی مربوط به هنر است.
صالحی تصریح کرد: باید هنرمندان را کشف کنیم اطلاعات کمی و کیفی ما در مورد هنرمندان ضعیف است و هنرمندانی هستند که هنوز از آنها خبر نداریم علاوه بر اطلاعات کمی، اطلاعات کیفی در مورد جایگاه‌ها و رتبه بندی‌ها باید افزایش یابد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: سفرهایی که صندوق هنر در زمان مسئولیتم در دوره قبل انجام می‌دادند به ما نشان می داد هنرمندی در نقاط دور افتاده در زمینه هنریِ خود فعالیت‌های خوبی داشته اما نسبت به آن کم توجه بوده‌ایم؛ بنابراین باید به بانک‌های اطلاعاتیِ هنریِ از نظر کمی و کیفی توجه داشته باشیم.
وی افزود: مساله دیگر گسستگی حوزه‌های آموزش هنر است. چهار شاخه در حوزه آموزش هنر داریم که عبارتند از دانشگاه‌ها، هنرستان‌ها، آموزش و پرورش و آموزشگاه‌های آزاد که نسبت‌های حداقلی با یکدیگر دارند.
صالحی با بیان اینکه اگر باور کنیم هنر فضیلت انسانی است و در کودکی یا سن های پایین تر می‌توان هنر را در دستور کار قرار داد، تصریح کرد: آموزش به عنوان امری انسانی (که استعدادسازی و استعداد پروری هنری است) و نظام هایی که می تواند در ارتباط با این حوزه پدید آید باید امری جدی باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به حقوق و کرامت مادی و معنوی هنرمندان، گفت: این وزارتخانه به عنوان نهادی که باید با هنرمندان بیشترین ارتباط را داشته باشیم و مسائل مختلفی وجود دارد که انتظار می رود به عنوان نمایندگان حاکمیت و دولت حداکثر توجه را معطوف به آنها داشته باشیم چراکه ما خط ارتباطی آنها با نظام هستیم و این ارتباط باید به گونه‌ای باشد که حس پناهگاه داشتن و‌ پشتیبانی کنند و این دریچه باید در ارتباط با حفظ حقوق و کرامت اصحاب هنر درچه‌ای گشوده باشد.
وی افزود: مساله دیگر هنر به عنوان امری اجتماعی است؛ در فضای عمومی و شهری شاهد بی‌قوارگی و شلختگی هستیم. اینکه چگونه می‌شود میان هنر و جامعه نسبت درستی برقرار کرد نیز اهمیت دارد چرا که هنر جامعه را لطیف و سلامتِ اجتماعی ایجاد می کند مناسباتی که در این حوزه می توان با شهرداری و.. داشته باشیم اهمیت دارد چراکه هنر صرفا تجمل گروه اشراف نیست بلکه جمال زندگی انسانی است که حق فقرا هم محسوب می شود اینجا باید هنر را امری اجتماعی دید و با همین رویکرد باید بررسی کنیم تا فضاهای جدید را برای آن درنظر بگیریم و یا به فضاهای قبلی عمق بخشیم.
هنر به عنوان دیپلماسی مساله دیگری بود که صالحی در مورد آن سخن گفت، وی با بیان اینکه در طول تاریخ، هنر همیشه برای ایران ابزار دیپلماسی و روزنه‌ای برای ورود به جهان بوده است، افزود: قدرت نرم ما در این حوزه است و هر قدر در استفاده از آن موفق تر باشیم طبیعی است که هزینه‌های ما در به‌کارگیری قدرت سخت هم در تنش زدایی و هم در تقویت ارتباطات کمتر باشد.
صالحی با بیان اینکه امیدوار هستیم در دولت چهاردهم ذیل نگاه وفاق گرایانه و حداکثری به جلو حرکت کنیم، تصریح کرد: مسائل اجتماعیِ ایران را نمی توان با یک سلیقه و جریان حل کرد چراکه به قدری عمق یافته که باید تلاش کنیم با کمک یکدیگر بدون تنش و دعوا مشکلات را حل کنیم.
گفتنی است، در این آیین از خدمات و تلاش‌های محمود سالاری معاون پیشین امور هنری تقدیر و نادره رضایی به عنوان معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شد.